Xidir ÛSO
Ev pirtûka hêja bi hestên evînî û azadîyê tije ya ku ji alî hozan, lêkolîner û nivîskarê bîyografîya û ekolojîyê Doğan Ceren hatiye nıvîsandin, min jî wergerand Kurmancî.
Min carek din werger di berçav re derbas kir. Helbet xebatek bi vî rengî û bi zaravekî Kurdî wê bêkêmanî nebe, lê ez hêvî dikim wê xwendevan biecibînin û jê çêjek xweş wergirin!
Ev pirtûka bi navê “Nebê hiş be ji min re“ ji alî weşana DENG bi bergeh û mîzanpajek delal hatîye çapkirin! Pirtûk 128 rûpel in. Sipas ji redaksîyonê re ku wergêr bi baldarî di berçav re derbaskirîye.
Ji dêbla danasîna naveroka pirtûkê, ezê pêşgotina xwe li vir pêşkêşî we bikim. Bi kêmanî be jî mebesta xwe ya di derbarê pirtûkê de didim dîyarkirin.
Min û Doxan di daweta dostekî de hev nas kir. Em ketin galegal û şîrovekirina wêjeya Kurdî. Li gorî ramana min, mirov bi çi zimanî wêjekarîyê bike, mirov ji wî zimanî û wêjeya wî zimanî re xizmetê dike. Lê mixabin, di bin polîtîkayên mêtinkaran yên bi darê zorê înkar, qedexekirin û rûxandina rûmetên netewa Kurd, li ser civata Kurd bûye egerê asîmîlasyonek dijwar; werê ku gelek rewşenbîrên Kurd, nikarin hest û ramanên xwe bi zimanê dayika xwe binivîsin.
Birêz Doxan, wê gavê vê pirtûka xwe ya bi zimanê tirkî nivîsandî, dîyarî min kir û got ku; “min dixwest vê pirtûka min bi zimanê Kurdî nivîsandiba, lê mixabin ji egera bişaftinek gelek alî, min nikarîbû!” Wê gavê Rifat (Sefali) Xoce pêşniyar kir ku ez vê pirtûkê wergerînim zimanê Kurdî. Ez jî vê xebatê, rawestanek li hemberî bişaftinê û karguzarîyek ji wêje û zimanê Kurdî re dibînim.
Wergerandina helbestên di vê pirtûkê de, ji bo min him hêsan û bi kêf û him jî bi xemgînî û zor bûn: lewra ez û hozan di yek demajoyê de pirsgirêkên mîna hev jîyane. Piranîya hestên min yên 15 salê zîndanên tirkî û jîyana penaberî di van helbestan de peyda dibûn; û ya din jî ez dibirim kûrahîya bîranînên min yên bi kul û janên giran!
Gelî xwendevanan, ez hêvî dikim ku hûnê vê pirtûkê bi kêf û hestên şêrîn bixwînin.
NEBÊ HIŞ JI MIN RE
Yara min
Rahme nebê hiş ji min re
Wê ji ezman stêr biherikin
Şînahî wê tarî bibin
Wê brûsk vedin
Ji dûr ve wê ewr bicivin
Wê xemgîn bibe heyveron
Wê bibe baran û şil bike porê min
Di bedena min de wê bilerizîne dilê min
Nikarim dîsa germ bikim yektaya min
Rahme nabê hiş ji min re
Wê gemarî bibe rengê avan
Çeqlîbaz wê bifirin ji nava min
Wê şabûnîyên min bigirin û bibin
Bibin û tevlî bikin wê
Wan sorahîyên mirî yên rojava
Wê bibe dilopek xemgînî şabûnîyên min
Gava roj biçe ava bi zar dibin
Û tevlî avên herî şêt dibin
Li rûyên min dikeve bi gufe guf
Wellehî nikarim jê birevim
Rahme nebê hiş be ji min re
Qêrînên safitîya zarokî dipêçe
Çarhawîr, nikarim bixapînim
Nikarim aşt bikim
Nikarim bimirînim
Wê bibe derew
Wê bibe mar
Tune bike wê
Xweristiya kesayetîya min
Nikanim bikişînim
Rahme nebê hiş be ji min re
Serê çiya dipêçe mij û dûman
Xezal dernaxin ji hev
Bihara xwe
Zivistana xwe
Bi xêrê digerîne gur xewna xwe ji birçîna
Tu dizane ku nikarim vê rewşê hilgirim
Ger nemîne çara min
Ger biqede derman
Ez’ê bibezim li pey felekê
Ji pey wê naqetim
Yara min
Rahme nebê hiş be ji min re
Di nava min de bahozek dest pê dike
Nikanim rawestînim
Li çolên evînê Ferhat im
Çîyan kun dike hêvîya min
Evîndarim ez
Rahme nebê hiş ji min re
Mîna tîhbûnek çola zuha
Neçarîyek dipêçe ruhê min
Ji qêrînan parçe parçe dibe navdilê min
Di çavê min de vêdikeve
Hêrsa agirekî venemirî
Nikarim vemirînim
Rahme nebê hiş be ji min re
Dibin xezalek kuştî evîn
Kelaxur kom dibin
Li ser wê
Wawîk dizûrin
Dibe nire nira keftaran
Dest didin hev hemû yekser
Dimeşin di refê cenazakî de
Cizwît şerm dikin li ser navê serdema navîn
Kîlît dibin naqosên dêran
Dernayên êdî dengê azanan
Bi navê dînên nû
Fedî dikim ji mirovahîya xwe
Wellehî sedsal jî nikarin min bikenînin
Yara min
Rahme nebê hiş be ji min re
Yên bi evînan dikenin jî hene
Agirê tirsê tê gûr kirin
Û rastî tê şewitandin
Evîn tên sûcdarkirin
Û bi benê cehaletê tê daliqandin
Jîyan şûna bênderek bêzad
Mîna heywanekî stewr
Ji zayinan bêxeber
Ketîye himêza mirinê
Mîna dîlê qederê yê bi zincîr
Bêdeng
Bêhes
Bi alîyê xwe yê mirovî neçar
Yara min
Rahme nebê hiş be ji min re
Wê bibilin stran
Awaz wê bigirîn
Wê dil rawestin
Li wê kela kevn wê bêt gerandin
Û pişt re wê rev dest pê bike ji jiyanê
Wê bibe mîna zerbûna gîhakî xwîsî lê barîyayî
Kesayetîyên windabûyî
Her tişt bêdaxwazîyek
Û sextekarîyek e
Her dijî û dijî
Awirên hez dikin ji tarîyê
Konetîyek rovîtî ye
Çavên di bêdengîyê de winda bûne
Hêlînek dûmana xayinî bi mij e
Dil
Serayek xapînok e
Derewan lê text vegirtîye
Yara min
Rahme nebê hiş ji min re
Welleh nikarim hiş bibim
Wê lal bibe zimanê min
Ji hezar cihî de wê bişikê
Destê min
Milê min
Wê bibe çûkekî birîndar evîna me
Dilê min wê biarîne nahewim
Wê bibe gula beravêtî evîna me
Ji nişka ve wê biçelmise û biçe
Nikarim bîn bikim
Wê bibe ajek hişkbûyî
Di çavên min rabe wê rehên wê
Nikarim dîsa şînkirin bidim gula evînê
Yara min
Rahme nebê hiş ji min re
Li ser evînê
Azadîyê
Kedê
Ew bêyî min
Ez bêyî wan nikarim bijîm
Ger temenek be yê ji min tê xwestin
Ji yekî li yê din nagere destê min
Nikarim ji sisêyan bi yekî ve bêm girêdan
Azadîya bêevîn
Evîna bêked vala ye yara min
Jîyan ji min ez ji jîyanê qet nikarim bixeyidim
Yara min
Rahme nebê hiş be ji min re
Her bêhêvîtî
Ji hêvîyekê re hezar kefen e
Baharê bigire
Zivistanê bavêje
Rastîyê bibîne
Xeyalan biqewirîne
Ji bîr meke ku yên ji bo ronahîyê şer dikin
Divê mîna rojê germ binêrin li jîyanê
Yên bawer dikin ji pîrozwerîya evînê
Xwedîyê dilekî evînşewat in
Lewra ew rengên jîyanê diberhimînin
Di bêdawîtîya evînê de
Û ji rika bêrîkirinan re her kêlî
Bi coşîna çemekî dikin roj
Dikin şev
Di bêxêrîya çirkên diherikin û diçin
Wê jîyanê bikin gulek bêt bîhnkirin
Evîn wê bibe lehîyek bêperwa di dilê wan de
Diherike diherike dibe robar
Di nava vê jîyana çola hişk de
Dibe derya di şînahîyên bêdawî de
Miz dide gîyanên bûne kevir
Di hezar şêtîyê de
Zîndetîyê tîne
Ji nêrînên ziq sekinî re
Yara min
Bi navê hemû evînên hestan vêdixin
Ez li îmajekê digerim
Ji van mel’ûnên nîvzindî re
Ez sîsalkek xure xeyal dikim
Ji marên ku jehrê vedirşin
Ez rastîyek tazî pêşkêş dikim
Ji derewên durû re
Ez asê dibim li vê evînê
Dîhn dibin
Bi qeşmerîyan didin kenandin
Jiyana wan ya mexelê lîtavekê
Wan gotinên wan yên bêkêr ku bûne kevir
Bihêle yektaya min
Bihêle
Bila agirê evîna me vêxe
Vê loda sergo bêndera gotinan
Yara min
Cemre li şanaziyan ketîye
Hest radest e ji xembarîyan re
Ax yara min ax
Kê hez kiriye mîna me
Bêşik û bêderew
Kê miz daye bi destê dînarîyê
Li ser pelê dilopa avîyê
Kê kul û xem zêde kiriye
Li tîrêjên şeveqê yên pêşî kê
Kê gemara xwe şuştîye bi barana stêran
Kê avron daye ber kulma
Û mêtin daye bi pitika hêvîyê kê
Ma têkdiçe evîn
Ji alî ordîyên sawêran
Bêje ku bira mirina min ji evînê be
Di dilê min rabin bira
Tîrên evînê yên herî nepenî
Bes bira ruhê me evîn rapêçe
Yara min
Rahme nebê hiş be ji min re
Bira sûcê min bibînin û dardakin
Çavên min derxin û bidin yarê
Ger bi destê evînê têkevim gorê
Gul vebin wê di ruhê min de
Ne ku brîn…
