HAWAR Dergisi’nin ilk sayısı, 15 Mayıs 1932 tarihinde Celadet Bedirhan ve arkadaşları tarafından yayınlandı.
HAWAR Dergisi latin harfleriyle Kürtçe yayınlanan ilk dergi olması sebebiyle büyük bir önem taşımaktadır.
Bu nedenle, 15 Mayıs günü, kimilerince ‘’Kürt Dil Bayramı’’, kimilerince de ‘’Kürt Dili Günü’’ olarak kutlanmaktadır.
Celadet Bedirhan ve arkadaşlarını saygıyla anıyor ve kendilerine teşekkür ediyoruz.
Evet, 15 Mayıs dahil, Kürt dili (Kurmanci, Kırdki/Zazaki) için, bir çok etkinlik düzenleniyor, çalışmalar yapılıyor.
Elbete ki Kürt dili için yapılan her etkinlik, her çalışma önemlidir, değerlidir, desteklenmelidir.
Ama, bence, yapıalcak etkinliklerin yanısıra, içinden geçtiğimiz süreçte, öncelikle Kürt dili için atılması gerekli, yaşamsal önemde dört temel adım vardır.
Birincisi: Kürtçe bilmeyen her Kürt, Kürtçeyi öğrenmeli, her Kürt ailesi öncelikle kendi çocuklarının Kürtçeyi öğretmelerini sağlamalı, Kürtçe aile içi ve yaşamın her alanında temel konuşma dilimiz olmalıdır.
İkincisi: Bir çok kesimin gözardı ettiği bir gerçeklik; Kürtçe seçmeli ders. Biryandan Kürt aileler çok az sayıda çocuklarını Kürtçe seçmeli derse kaydeederken, devlet de Kürtçe seçmeli der’ten pişman olmuşçasına komik düzeyde öğretmen atamaları yapmakta, bir çok engel çıkarmaktadır. Bu nedenle, bu konuyu ciddiye almamız gerektiğini düşünüyorum. Her yıl 200.000 Kürt çocuğunu Kürtçe seçmeli derse kayd edelim ve giderek bu sayıyı yükseltmeye çalışalım. 200.000 çocuk için en az 2000 Kürtçe öğretmeni, milyonlarca kürtçe eğitim, öğretim kitabı ihtiyacı doğacaktır. Bu bile tek başına sizleri hiç heyecanlandır mıyor mu?
Bu iki adım, Kürtçe ana dille eğitim hakkının elde edilmesi ve Kürtçenin resmi dil olarak kabulü yolunu daha bir kolaylaştıracak, güçlendirecektir.
Üçüncüsü: Kürtçe ana dille eğitim hakkının elde edilmesi ve Kürtçenin resmi dil olarak kabulü ve yasal, anayasal güvencelere kavuşturulması için çok boyutlu, etkili bir çalışma yürütülmelidir.
Dördüncüsü: Kürdistan’daki tüm belediyeler Türkçe ile birlikte Kürtçeyî( Kurmanci, Kırdki/Zazki) belediyenin resmi dili olarak kullanmalı. Kürtçe çocuk kreşleri, okullar , kurslar açmalı. Kürdistan’daki tüm sivil, mesleki toplum kuruluşları da Kürtçe konuşma, Kürtçe öğrenme konusunda gereken araç ve imkanların yaratılması için seferber olmalıdırlar.
Evet, bu dört adım, asimilasyona dayalı sistemi güçlü bir şekilde sarsacak ve Kürtçe bilmeyen milyonlarca Kürdün Kürtçe konuşmasının yolunu açacaktır.
Kürtçe, Kürt milletinin varlığının ifadesidir, millet olmanın iskeletidir. Kürtçeye yönelik tüm baskı, yasak ve asimilasyon siyasetine ve uygulamalarına dur diyebilmek için, gelin bu dört adımı yaşama geçirmekten başlayalım.
15.05.2024
Mustafa Özçelik
Kürdistan Yurtseverler Partisi (PWK) Genel Başkanı
_____________________________________________________
Seba wayîrcivejyayîşê ziwanê kurdkî, her çî ra ver ma bi kurdkî qalî bike, ma kurdkî bimuse
Celadet Bedirxan û embazê xo 15ê Gulana 1932î de hûmara yewin a Kovara HAWAR vete û heta 1943î 57 hûmarê HAWARî vejîyay.
Mûhîmîya Kovara HAWARî, na ya ke, kovara kurdkî ya verêna ke bi herfanê latînî ameya weşanayîş.
Coks, 15ê Gulane, hetê tayinan şey ‘’Roşanê Zimanê Kurdî’’, ji alîyê hinekan ve jî wek ‘’Roja Ziwanê Kurdkî’’ yeno pîrozkerdiş
Belê, roja 15ê Gulane zî mîyan de, semedê ziwanê kurdkî ( kurmancî, kirdkî/zazakî) xeylê çalakîyê cîya bi cîya benê, xebatî yenê kerdene.
Helbet ke heme çalakî û xebatê ke semedê ziwanê kurdkî benê, pîroz ê û ganî ma paştî bide înan.
Labelê goreyê mi, pa nê xebat û çalakîyan, nika semedê ziwanê kurdkî her çî ra ver ganî ma çar çîyanê esasîyan bîyarê ca.
A yewine: Her kurdo ke bi kurdkî nêzano, ganî kurdkî bimuso. Her keyeyê Kurdan ganî gedeyanê xo rê ziwanê xo bimusno; ganî mîyanê keyeyê xo de û herwarê cuyayîşî de ma kurdkî qisey bike.
A diyîne: Qasê a gama yewine, çîyêko bîn o muhîm esto ke, çi heyf kem a peygoş kenê. Belê, genî ma bieşkê her serre 200.000 gedeyanê kurdan dersa weçînitî ya kurdî rê qeyd bike. Semedê 200.000 hezar gedeyan do tewr kêmî lazimtîya bi 2000 mamosta û bi milyonan kitabê derse bibo. Gelo no tu heyecanêk nêdano şima?
Nê her di gamî, do rayîrê bi dest vistişê heqê perwerdeyîya bi kurdkî û musayîşê ziwanê kurdkî abikerê û xurtêr bikê.
A hîrêyîne: Ganî xebatêka hîra bêra kerdene ke ziwanê kurdkî bibo ziwanê resmî û perwerdeyîya bi ziwanê kurdkî bêra qebûl kerdiş û Qanûnê bingehînî û pêroyê yasayanê eleqedar de no heq bêro garantî kerdiş.
A çarîne: Ganî heme şaredarîyê Kurdistanî pa tirkî, kurdî (kurmancî, kirdkî/zazakî) sey ziwanê fermî yê şaredarîye bikar bîyarê. Kreşanê gedeyan ê bi kurdkî û dibistananê bi kurdkî abikerê. Heme dezgehê sivîlî û meslekî yê Kurdistanî zî semedê cardişê qiseykerdiş û musayîşê ziwanê Kurdî bibê seferber ke, wa metod û îmkanê muhîmî bêrê awankerdiş.
Belê, nê her hîrê gamî, do sîstemê asîmîlasyonî bi hawayêko bihêz birijnê, do rayîr akerê ke bi milyonan kurdê ke bi kurdkî nêzanê bieşkê bi kurdî qisey bikê.
Kurdkî estbîyayîşê miletê kurd o, heykelê netewetîya ma ya. Semedo kem a bieşkê verê zorî û asîmîlasyono ke kurdkî ser o beno bigîrê, bêne ma pê caardişê nê her çar gaman dest pêbike.
15.05.2024
Mustafa Ozçelîk
Serekê Pêroyî yê Partîya Welatparêzanê Kurdîstanî (PWK)
________________________________________________________
Kürtçeye sahip çıkmanın ilk adımı olarak , Kürtçe konuşalım, Kürtçeyi öğrenelim
HAWAR Dergisi’nin ilk sayısı, 15 Mayıs 1932 tarihinde Celadet Bedirhan ve arkadaşları tarafından yayınlandı.
HAWAR Dergisi latin harfleriyle Kürtçe yayınlanan ilk dergi olması sebebiyle büyük bir önem taşımaktadır.
Bu nedenle, 15 Mayıs günü, kimilerince ‘’Kürt Dil Bayramı’’, kimilerince de ‘’Kürt Dili Günü’’ olarak kutlanmaktadır.
Celadet Bedirhan ve arkadaşlarını saygıyla anıyor ve kendilerine teşekkür ediyoruz.
Evet, 15 Mayıs dahil, Kürt dili (Kurmanci, Kırdki/Zazaki) için, bir çok etkinlik düzenleniyor, çalışmalar yapılıyor.
Elbete ki Kürt dili için yapılan her etkinlik, her çalışma önemlidir, değerlidir, desteklenmelidir.
Ama, bence, yapıalcak etkinliklerin yanısıra, içinden geçtiğimiz süreçte, öncelikle Kürt dili için atılması gerekli, yaşamsal önemde dört temel adım vardır.
Birincisi: Kürtçe bilmeyen her Kürt, Kürtçeyi öğrenmeli, her Kürt ailesi öncelikle kendi çocuklarının Kürtçeyi öğretmelerini sağlamalı, Kürtçe aile içi ve yaşamın her alanında temel konuşma dilimiz olmalıdır.
İkincisi: Bir çok kesimin gözardı ettiği bir gerçeklik; Kürtçe seçmeli ders. Biryandan Kürt aileler çok az sayıda çocuklarını Kürtçe seçmeli derse kaydeederken, devlet de Kürtçe seçmeli der’ten pişman olmuşçasına komik düzeyde öğretmen atamaları yapmakta, bir çok engel çıkarmaktadır. Bu nedenle, bu konuyu ciddiye almamız gerektiğini düşünüyorum. Her yıl 200.000 Kürt çocuğunu Kürtçe seçmeli derse kayd edelim ve giderek bu sayıyı yükseltmeye çalışalım. 200.000 çocuk için en az 2000 Kürtçe öğretmeni, milyonlarca kürtçe eğitim, öğretim kitabı ihtiyacı doğacaktır. Bu bile tek başına sizleri hiç heyecanlandır mıyor mu?
Bu iki adım, Kürtçe ana dille eğitim hakkının elde edilmesi ve Kürtçenin resmi dil olarak kabulü yolunu daha bir kolaylaştıracak, güçlendirecektir.
Üçüncüsü: Kürtçe ana dille eğitim hakkının elde edilmesi ve Kürtçenin resmi dil olarak kabulü ve yasal, anayasal güvencelere kavuşturulması için çok boyutlu, etkili bir çalışma yürütülmelidir.
Dördüncüsü: Kürdistan’daki tüm belediyeler Türkçe ile birlikte Kürtçeyî( Kurmanci, Kırdki/Zazki) belediyenin resmi dili olarak kullanmalı. Kürtçe çocuk kreşleri, okullar , kurslar açmalı. Kürdistan’daki tüm sivil, mesleki toplum kuruluşları da Kürtçe konuşma, Kürtçe öğrenme konusunda gereken araç ve imkanların yaratılması için seferber olmalıdırlar.
Evet, bu dört adım, asimilasyona dayalı sistemi güçlü bir şekilde sarsacak ve Kürtçe bilmeyen milyonlarca Kürdün Kürtçe konuşmasının yolunu açacaktır.
Kürtçe, Kürt milletinin varlığının ifadesidir, millet olmanın iskeletidir. Kürtçeye yönelik tüm baskı, yasak ve asimilasyon siyasetine ve uygulamalarına dur diyebilmek için, gelin bu dört adımı yaşama geçirmekten başlayalım.
15.05.2024
Mustafa Özçelik
Kürdistan Yurtseverler Partisi (PWK) Genel Başkanı
