İbrahim GÜÇLÜ
Ortadoğu’da, Türkiye ve Kürdistan’da önemli gelişmeler var.
Kürdistan’da Bağımsızlık Referandumu, İran, KYB ve Goran Hareketi…
KYB ve Goran Hareketi, bir dönem önce stratejik bir ittifak yaptılar. Bu stratejik ittifakla ilgili değişik değerlendirmeler yapıldı. Bu ittifakın, olumlu olacağını düşünenler var iken, bu ittifakın olumsuz olacağını düşünenler de vardı. Özellikle de Kürdistan’daki bağımsızlık referandum konusunda olumsuz sonuçlarının olacağı düşünülüyordu. Son günlerdeki gelişmeler, bu kuşkuların önemli ölçüde yerinde olduğunu gösteriyor.
KYB ve Goran’ın, İran Devletiyle olan ilişkileri, Bağımsız Kürdistan için yapılacak referandumda sorun yaratan gelişmeydi. İran Devleti, Irak’a tümden egemen olmak istiyor. Bu nedenle de, Kürdistan’ın Irak’tan ayrılmasına şiddetle karşı. İran’ın bu pozisyonu, ne yazık ki KYB ve Goran Hareketini olumsuz yönde etkiler konumdadır.
KYB ve Goran Hareketi, Kürdistan’ın bağımsızlığı için koşulların olgunlaşmadığını ileri sürüyorlar.
Stratejik ittifaktan sonra, KYB ve Goran Ortak Heyetinin Bağdat’a gitmeleri, oradaki görüşmelerde dile getirdikleri, onlarla ilgili kuşkuların daha fazla artmasına yol açtı.
KYB ve Goran hareketi ortak heyeti, Irak’ın başkenti Bağdat’ta ilk planda başbakanla görüşme yaptılar. Bu görüşmeden, Irak’tan ayrılmak istemediklerini ifade ettiler.
Daha sonra da eski ırkçı başbakan Maliki ile görüştüler. Orada da aynı görüşleri ifade ettiler. Hatta Onun partisi Dava Partisi ile ortak çalışma içinde olacaklarını açıkladılar.
Oysa KYB, Irak parlamentosunun işgalinden sonra, bir kez daha Bağdat’a gitmeyeceğini açıklamıştı.
Bu nedenle, KYB ve Goran Hareketi Ortak Heyetinin, Irak Başbakanı ve Maliki’nin partisine söyledikleri, Maliki Partisinin onlar hakkında söyledikleri, insana, “bu kadarı da olur mu?” dedirtecek cinste.
Kürdistan’ın bağımsızlığının gündemde olduğu bu koşullarda, KYB ve Goran Hareketi Bağdat’a gitmeleri ve yaptıkları açıklamalar, “vay Kürtlerin haline” demekten başka bir şey insanın aklına gelmiyor.
KYB ve Goran Hareketi, Kürt milletinin ve dünyadaki Kürtlerin iradesinin, bağımsızlıktan yana olduğunu bilmekte. Buna rağmen, nasıl olur da bu kadar rahat, kendilerini Irak merkezi egemenlik sistemine teslim edebilirler?
Irak’ta Suni Arapların bile Şii Araplarla yaşamayacaklarını ilan ettikleri bir dönemde, Kürtlerin ve Kürdistan’ın Irak’ta Arap egemenlik sistemine ve iradesine bağlı kalmasını isteyebilirler?
Aklı başında, rasyonel, gerçekçi Arapların bile Irak’ta bir merkezin kalmadığını söylemelerine, merkezden bağımsızlaşmayı projelendirdikleri; Kürtlerin bağımsızlık ve devlet kurmada haklı olduklarını söyledikleri bir aşamada, KYB ve Goran Hareketinin davranışı nereye oturtulmalıdır?
KYB ve Goran Hareketinin davranışları, galiba Kürdistan’ın ve Kürtlerin çıkarlarına oturtulamaz. Bu davranış tarzı, KYB ve Goran Hareketinin, Kürdistan hareket ve partileri olup olmadıklarını bile tartışma gündemine getirebilir.
KYB ve Goran Hareketinin, bu davranışlarıyla, ayrı-ayrı ve birlikte tarih karşısında sorumluluk altından kalkamayacaklarını bilmeleri ve bu davranışlarından hızla vazgeçmeleri gerekir.
Türkiye, Rusya ve İsrail İlişkileri…
Türkiye’nin Suriye’de bir Rusya uçağını düşürmesinden sonra, iki ülke arasındaki ilişkiler oldukça olumsuz bir hale geldi. Her iki tarafta karşılıklı zararlar görmeye başladılar. Bir dönemdir ilişkilerin olumlulaşması için çabalar var. Sonuç olarak da bu çabalar, olumlu sonuç vermeye başladılar. Türkiye ile Rusya ilişkileri hızla iyileşmeye başladı.
Şu gerçek bilinmeli ki, Devletler çıkarlar temelinde birbirleriyle ilişki kurarlar. Bu nedenle Rusya’nın çıkarları olmazsa, ileri sürüldüğü gibi bir özürle Türkiye ile ilişkilerini düzeltmesi olanaklı değildi.
Hızlı gelişmeler, her iki devletin de karşılıklı çıkarlar temelinde ilişki kurmaya ihtiyaçlarının olduğunu gösteriyor.
Devletler çıkar temelinde ilişki kurarken, çok yönlü kurarlar. Elbette ekonomik çıkarlarının yanında ve belki de ötesinde siyasi çıkarlar temelinde ilişki kurarlar.
Bu nedenle, Türkiye ve Rusya ilişkilerinin hızla gelişmesini, Ortadoğu’daki gelişmelerden, Suriye’den, ABD’nin bölgedeki konumundan ve Kürtlerden bağımsız ele almak olanaklı değildir.
Aynı durum, Türkiye ve İsrail ilişkileri için de geçerlidir. Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkiler de hızla iyileşme yolunda.
Türkiye’nin Rusya ve İsrail ile ilişkilerinin olumlu olmaya başlamasının, Kürtlere zarar verip vermeyeceği konularını haklı olarak gündeme getirilmektedir.
Rusya ve İsrail devletleri, Kürdistan’ın Güneyinin bağımsız devlet olmasına karşı değiller.
Türkiye de stratejik çıkarları gereği, Kürdistan Federe Devletinin bağımsız devlet olmasına doğrudan karşı değil. Ayrıca bağımsız Kürdistan’a karşı çıkmayacaklarına dair bir biçimde açıklamaları var.
Bu nedenle, Türkiye, Rusya, İsrail ilişkilerinin gelişmesi, Suriye ve Kürdistan’ın Güneyinin aleyhinde olmayacağını, veriler bize okutuyor.
Kürdistan’ın Güney Batısında: Her üç devlet (İsrail, Rusya, Türkiye) devlet, Kürtlerin milli, sosyal, hukuksal hak ve özgürlüklerinin verilmesinden yana görünmekteler. Bu noktada bir sorun yok.
Ama Kürdistan’ın Güney Batısının statüsü konusunda bir belirsizlik var.
En önemlisi de, PKK/PYD konusunda bir belirsizlik var.
Türkiye şiddetle PYD’ye karşı. Rusya, PYD’nin son dönemlerde her açıdan ABD’nin güdümüne girmesinden dolayı, PYD’ye yaptığı eski açık destekten vazgeçmişe benziyor. Rusya’nın son zamanlarda ENKS yöneticileri ile görüşme yapmaları da bunun en somut delili. Bu konuda, Şam yönetiminin baştaki tutumuyla şimdiki tutumu farklı olabilir. İsrail’in bakışı belirsizdir.
Onun için bu devletlerin, Suriye ve PYD konusunda epeyce birbirlerini götürüp getirecekleri anlaşılmaktadır.
PKK/PYD’nin hizaya getirilmesi, PKK/PYD’nın Güney Batı Kürdistan’daki diktatörlüğünün tasfiye edilmesi, en azından aşamalı olarak bunun yapılması; ENKS ile ilişkilerin ön plana çıkması, ENKS’nin bir anayasa taslağını ABD ve Avrupa uzmanlarıyla birlikte hazırlamaları, Rusya’nın bundan habersiz olmasının olanaksız olduğu düşünüldüğü zaman, kağıtların yeniden karılacağı açık.
Ama bu ilişkiler sonunda, Kürtlerin bu sefer ayakaltında gitmeyecekleri konusunda çok olumlu verileri var.
Türkiye’nin Rusya ile ilişkilerin ileri düzeye vardırılmak istenmesinin bir nedeni de, Türkiye’nin ABD’ye karşı bir hamlesi olduğu da gözden uzak tutulmamalıdır. Bilindiği gibi, Türkiye ve ABD arasında özellikle PKK/PYD konusunda ciddi sorunlar var.
Türkiye’nin İncirlik Üssünü aynı zamanda Rusya uçaklarına açması da bunun en somut delili olarak yansımaktadır.
Şeyh Sait Efendiyi Ve Arkadaşlarını Anma Toplantıları…
DİYARBAKIR’DA, 29 HAZİRAN 2016 tarihinde, ŞEYH SAİT EFENDİ VE ARKADAŞLARINI ANMAK İÇİN İKİ TOPLANTI YAPILDI.
( I )
1925 KÜRDİSTAN MİLLİ HAREKETİNİN LİDERİ ŞEYH SAİT EFENDİ VE ARKADAŞLARINI ANMA TOPLANTILARINDAN BİRİ: PDK –BAKÛR, PAK, PSK, AZADİ HAREKETİ, PAKURD, TARAFINDAN, OFİS’TE AZC PLAZA ÖNÜNDE, SAAT 11.00’DE YAPILDI.
GÜÇBİRLİĞİNİN ORTAKLARINDAN BİRİ OLAN “ÖZGÜRLÜK VE SOSYALİZM PARTİSİ”, BİR DÖNEM ÖNCE İLİŞKİLERİNİ BELLİ GEREKÇELERLE ASKIYA ALDIĞI İÇİN, ANMA TOPLANTISINA KATILMAMIŞTI.
ANMA TOPLANTISINA, PDK-BAKÛR GENEL BAŞKANI SERTAÇ BUCAK, AZADİ HAREKETİ SEKRETERİ SITKI ZİLAN, PAKURD BAŞKANI İBRAHİM HALİL BARAN, PARTİLERİN BAZI YÖNETİCİLERİ VE KÜÇÜK BİR SAYIDA ÜYELERİ KATILMIŞLARDI.
TOPLANTIDA, KÜRTÇENİN İKİ LEHÇESİ (KURMANCİ VE ZAZAKİ) VE TÜRKÇE ORTAK BİLDİRİ OKUNDU.
BİLDİRİNİN İÇERİĞİ, GENEL OLARAK OLUMLUYDU.
KÜRT BASINININ TOPLANTIYA İLGİSİ İYİ SAYILIRDI.
BU ANMA TOPLANTISININ, HAZIRLIKLI BİR TOPLANTI OLMADIĞI KATILIMCILARIN SAYISINDAN BELLİ OLUYORDU. BAĞIMSIZ KÜRT YURTSEVERLERİNİ VE SİYASETÇİLERİNİ KATILIM SAYISINDAN ÇIKARIRSAN, KATILIMCILARIN SAYISI ELLİNİN ÜZERİNDE DEĞİLDİ.
KAMUOYUNUN VE PARTİLERİN KENDİ ÜYELERİNİN: KENDİ PARTİ YÖNETİCİLERİNE, ŞEYH SAİT VE ARKADAŞLARINI ANMA TOPLANTISI GİBİ ÖNEMLİ BİR DERSE, NEDEN İYİ ÇALIŞMADIKLARINI VE CİDDİ BİR HAZIRLIKLA ANMA TOPLANTISINI YAPMADIKLARINI CİDDİ BİR SORU OLARAK SORMALARI ANLAMLI VE ÖNEMLİ OLACAKTIR, DİYE DÜŞÜNÜYORUM.
PARTİ YÖNETİCİLERİNİN, BU SORUYA VERECEKLERİ SAĞLIKLI VE ELEŞTİRİCİ CEVAPLARI, PARTİ YÖNETİCİLERİNİN ÖNÜMÜZDEKİ TOPLANTILARDA DAHA HAZIRLIKLI OLMASINA YARDIMCI OLACAKTIR.
( II )
ŞEYH SAİT VE ARKADAŞLARININ İKİNCİ ANMA TOPLANTISI, TEVGERA CÎWANÊN KURDİSTANÊ TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLDİ.
BU ANMA TOPLANTISI DA, 29 HAZİRAN 2016 TARİHİNDE, SAAT 18.30’DA BAŞLADI VE ÇOK GEÇ SAATLERE KADAR DEVAM ETTİ.
BU ANMA TOPLANTISINA, YÜZLERCE YURTSEVER VE ONLARIN AİLELERİ KATILMIŞTI.
TOPLANTIDA ŞEYH SAİT EFENDİNİN TORUNLARINDAN ENFAL TARAFINDAN, GÜNÜN NİTELİĞİNE İLİŞKİN BİR KONUŞMA YAPILDI, KURAN VE MEVLÜT OKUNDU.
ENFAL’İN BABASI TARAFINDAN DA, DUALAR OKUNDU VE GÜNÜN NİTELİĞİNE UYGUN KONUŞMA YAPILDI.
ANMA TOPLANTISINDA İFTAR YEMEĞİ VERİLDİ.
İFTAR YEMEĞİNDEN SONRA, 1925 KÜRDİSTAN MİLLİ HAREKETİ HAKKINDA SEMİNER SUNULDU.
SEMİNERDEN ÖNCE, TEVGERA CÎWANÊN KURDİSTANÊ DERNEĞİNİN BAŞKANI SERHAT AMEDİ, KISA, AMA İÇERİKLİ VE ELEŞTİRİCİ BİR KONUŞMA YAPTI.
SEMİNER, SEİD VEROJ, KEREM SERHEDİ, SAATÇİ MELE HALIT TARAFINDAN SUNULDU.
BU ANMA TOPLANTISININ: HAYLİ HAZIRLIKLI VE PLANLI; GÜNÜN NİTELİĞİNE UYGUN BİR CİDDİYETTE OLDUĞU GÖRÜLÜYORDU.
( III )
BEN DE, HER İKİ ANMA TOPLANTISINA KATILDIM.
ANMA TOPLANTILARINDAN SONRA VE ESNASINDA, ORİENT VE SPEDA TELEVİZYONLARINA KONUŞTUM.
KONUŞMALARIMDA,1925 KÜRDİSTAN MİLLİ HAREKETİ, HAREKETİN LİDERLERİ ŞEYH SAİT EFENDİ VE ARKADAŞLARININ AMACI VE MİSYONU, ONLARIN MİSYONUNUN BUGÜN KÜRDİSTAN BAŞKANI TARAFINDAN; BAĞIMSIZ KÜRDİSTAN DEVLETİ PROJESİ İLE SÜRDÜRÜLDÜĞÜ HAKKINDA GÖRÜŞLERİMİ SUNMA OLANAĞI BULDUM.
AMED, 4 Temmuz 2016