ABD’li CPT örgütünün Irak ve Kürdistan ekibi, Türkiye’nin Kürdistan Bölgesi’ne yönelik yeni operasyonunda sivil kayıpları bildirdi ve ay boyunca dokuz köyün tamamen boşaltıldığını ve 184 ailenin yerinden edildiğini belirtti.
Amerikan örgütü CPT’nin Irak Kürdistan ekibi, Türkiye’nin 15 Haziran 2024’ten 15 Temmuz 2024’e kadar Irak Kürdistan Bölgesi’ne düzenlediği yeni operasyonun tüm sivil kayıplarını bir raporda açıkladı ve bu süre zarfında “9 köyün tamamen boşaltıldığını ve 184 ailenin yerinden edildiğini” kaydetti.
İşte raporun metni:
15 Haziran’da Türk ordusu, Metina Dağı’nı tamamen kapatmak ve Gara sıradağlarının kontrolünü ele geçirmek için ilerlemek için yukarı Barwari bölgesinde yeni bir askeri operasyon başlattı. Operasyon havadan ve karadan yürütülüyor ve başlangıcından bu yana yaklaşık 1250 asker ve 300 zırhlı personel taşıyıcı ve askeri araç bu operasyona katılmak için Kürdistan Bölgesi topraklarına girdi ve hava saldırıları yoğunlaştı. Operasyonun ilk ayında Türk ordusu Kürdistan Bölgesi’ne 381 saldırı ve bombardıman gerçekleştirdi, bunların çoğu savaş uçaklarıyla, bazıları ise bombardıman ve insansız hava araçlarıyla gerçekleştirildi. Operasyon, sivillerin yerinden edilmesine, tarımsal ürünlerin ve köylülerin geçim kaynaklarının kaybına, meyve bahçelerinin, meyve bahçelerinin ve tarım arazilerinin kaybına, çevrenin tahrip edilmesine ve sivillerin yaralanmasına neden oldu.
Askeri operasyon dokuz köyün tahliyesiyle sonuçlandı. Bu köylerden sekizi Amedi ilçesi sınırında, diğer köyü ise Batifa ilçesi sınırında yer almaktadır. Tahliye edilen köylerden dördü, Amedi ilçesinin güneyinde ve Gara Dağı’nın kuzey eteklerinde bulunan Bari Garen köyleriydi. Bu köyler, daha önce 38 ailenin yaşadığı Enayi Köyleri’dir ve operasyona hazırlık olarak Şubat ayında köydeki okul bombalandı ve dümdüz edildi. Bu yeni operasyonun bir parçası olarak, Sucker köyündeki iki sivilin evleri bombalandı. Eskiden 43 ailenin yaşadığı Spindar köyü bombalandı, köyde bir sivilin evi bombalandı. Bir zamanlar 32 aileye ev sahipliği yapan tesis ve 16 aileyi barındıran Girgashe tamamen boşaltıldı. Kafnamzh köyündeki bir sivilin evi bombardımanla yıkıldı. Geçim kaynağı tarım olan Bari Gari، köylülerinin çoğu، tarafından yerinden edildi. Deir Luk kasabasında yaşıyorlar ve geri kalanı yaşamak için Duhok eyaletine taşındılar،, bu yüzden çiftliklerinden ve meyve bahçelerinden ayrıldılar. Yerinden edilmiş insanların çoğu şu anda işsiz، az bir kısmı yeni ikamet yerlerinde iş bulabildi،, diğerleri ise diğer köylerdeki çiftçilerden meyve ve ürün satıyor. Bu köylerin boşaltılmasının yanı sıra köylerin ormanları, bostanları ve bostanları da yeni Türk harekâtı ile yakılmıştır. Bu köylerin meyve ve bahçeleri elma ağaçları, meşe, narenciye, ceviz, kazvan ve sakızdı. Amedi ilçesinde terk edilen diğer dört köy, Barwari Balan bölgesinde yer almaktadır ve Metina Dağı’nın kuzey eteklerinde Amedi ilçesinin kuzeybatısında yer almaktadır. Bölgedeki terk edilmiş köyler arasında, bir zamanlar 16 Hıristiyan ve Müslüman ailenin yaşadığı ve sürekli bombardıman altında olan Miska köyü de yer alıyor. Türk askerleri köye girdi ve köylülerin evlerini aradı. Operasyon sonucunda köyün arazisinin ve meyve bahçelerinin yüzde seksen beşi yakıldı. Köydeki iki sivil ev bombalandı. Köyün kilisesi ve köyün su kaynağı bombalandı. Genel olarak, devam eden Türk bombardımanı nedeniyle köydeki dokuz (9) sivil ev yandı veya ciddi şekilde hasar gördü. Barwari Bala’daki Dargale Musa Begi köyü de terk edilmiş köylerden bir diğeridir ve köyde 10 aile yaşarmış. Köydeki bir tahin üretim fabrikası bombalandı. Operasyon başladıktan sonra köylüler köylerini terk etmeleri için Türkiye tarafından uyarıldı. Şilaza ve Şılışı köyleri, Barwari Balan’da Türkiye’nin yeni operasyonu nedeniyle boşaltılan diğer iki köy. Batifa ilçesinde bulunan ve bir zamanlar 12 ailenin yaşadığı Demka köyü şimdi terk edilmiş durumda.
Amedi ve Batifa ilçelerindeki birçok köy, bölgedeki Türk ordusunun ağır bombardımanıyla vuruldu ve büyük çevre felaketlerine ve çiftçilerin mahsullerinin kaybına neden oldu. Operasyonun ilk ayında bölgedeki 68.000 hektardan fazla tarım arazisi ve orman yakıldı. Yanmış araziler, meyve bahçeleri ve meyve bahçeleri, bölgenin çiftçileri tarafından meyve ağaçları, sebze mahsulleri, baklagiller ve tahıllar yetiştirmek ve yetiştirmek için kullanıldı ve köylüler için ana geçim kaynağı oldu. Örneğin, 6 Temmuz’da Türk askerleri, Batifa ilçesindeki Shakhul askeri üssündeki Dere köyüne ayrım gözetmeksizin ateş açtı.
Silah sesi, bölgede dört kilometre boyunca büyük bir yangına neden oldu. Geçtiğimiz ay Türk ordusu, Amedi ilçesinin sadece 10 kilometre güneydoğusunda bulunan Guharze، köyünde en az 45 kez bombardıman düzenledi. Guharze, 174 aileye ev sahipliği yapmaktadır. Türk ordusunun köye yaptığı son bombardıman ve saldırılar sonucunda 6 sivil ev ve 1 sivil araç hasar gördü. (1) Bombalanan köyün tarımsal su kaynağı. Guharze köyünün bombardımanının çoğu, Spring Ridge’deki yeni Türk askeri üssü tarafından gerçekleştirildi. Buna ek olarak, her askeri üssün kurulmasıyla birlikte, Türk ordusu 110’dan fazla köyde iletişim hatlarını zayıflatan bir iletişim hatları kulesi kurdu Bölge sakinleri ve bölgedeki köylüler sürekli olarak “Irak’a elveda” ve “Türkiye’ye iyi yolculuklar dilerim” diyen otomatik mesajlar alıyorlar.
Toplamda, askeri operasyonunun ilk ayında, Türk ordusu Irak Kürdistan Bölgesi’nde 10 yeni askeri üs inşa etti ve Kürdistan Bölgesi’ndeki Türk askeri üs ve üslerinin sayısını 74’e çıkardı. Yeni askeri üslerden ikisi Amedi ilçesinin Nelli bölgesinde yer alıyor ve (7) Zaho’nun Batifa ilçesinde yeni askeri üsler inşa edildi ve Soran İdaresi’nin Sidakan ilçesinde yeni bir askeri üs daha kuruldu. Ayrıca, bu yeni operasyonun bir parçası olarak, Türk ordusu bir kontrol noktası kurdu ve sivillerin hareketi sırasında vatandaşlardan kimlik kartları istedi. Geceleri، Türk ordusu Amedi ilçesi yollarında en az iki geçici kontrol noktası kuracak.
Türkiye’nin yeni operasyonu sonucunda sadece bir sivil öldürüldü. 12 Temmuz 2024 tarihinde Sidakan ilçesinden bir sivil olan Neçirvan Hakim, çobanlık yaparken Türk ordusu topçusu tarafından hedef alındı ve yaralandı. Bombardıman, Türkiye’nin Sidakane bölgesindeki Şekif Dağı’ndaki yeni askeri üssü tarafından gerçekleştirildi.
Sivillerin hayatını kaybetmesi, yerinden edilmesi, hedef alınması ve sivillerin ekonomik altyapısının ve geçim kaynaklarının tahrip edilmesi, Türkiye’nin Kürdistan Bölgesi’ndeki askeri operasyonlarının ve faaliyetlerinin etkisinin bir parçası olmaya devam etti. 2024’ün başında Türk ordusu, Kürdistan Bölgesi topraklarındaki yeni operasyonunun hazırlık aşamasına başladı ve bunun sonucunda (9) sivil öldürüldü. Daha sonra, operasyonun ilk aşamasında, başka bir sivil yaralandı ve bu yılki toplam sivil kayıp sayısı 10’a ulaştı 1990’lardaki Türk işgalinin bir sonucu olarak, 170 köy tamamen boşaltıldı ve yaklaşık 602 köy tahliye edilme riski altında. 1991’den bu yana 703 sivil, Kürdistan Bölgesi’ne yönelik Türk askeri saldırılarının kurbanı oldu.
Irak ve Kürdistanı CPT Ekibi
Westganews (NA)
