JİMARTİNA NÎMETAN Û ŞİKİRKİRİNA Jİ XWEDÊ RA

                                     Beş: II

                                 Mem û Zîn

                                        II

JİMARTİNA NÎMETAN Û ŞİKİRKİRİNA Jİ XWEDÊ RA CAREKA DÎ Bİ AWAYÊ SALİXDAN Û RAKİRİNA PERDEYÊ Jİ BER KARÊN XWEDAYÎ DİGEL TEMAMKİRİNA Bİ DUALAVAYEKA KURT A KURDÎ

Ey ê ku şikirkirina ji te ra, cewher e jibo zimanan  Ey ê ku bîranîna te ji dilan ra sîqal (biriqandin) e, wek dermanan   

Ey yekê bêhevpar ê yekta

Ey heyîyê bêemsal û bêhevta    

Ey ê ku tim heye, dê tim hebe û tune nabe     

Ey rênumînê rîya rast ê ku tim heye û tune nabe  

Ey afirandoxê erd û asîmanan           

Ey afirandoxê hemî cin û însanan  

Ax û firîşte û felek bi carek

hemî te afirandin, maşela û tebarek  

Subhan ji te ra jibo hemî tiştên ku te anîne heyîyê

Te qenc û xweş kirîye, her çawa te ew anîne ronayîyê 

Ey Xwedayê karbaş, tiştên ku te afirandine çi qas hene

her yek di cîyê xwe da ye, hemî lîyaqên cîyên xwe ne 

Ev neh sedefên tijî mirarî (maddeyeka xemlê, gilor û pir birqok e)

mirarîyên sipî û birqoq (stêrên ronayî didin), û yên reş û tarî (stêrên ronayî nadin) 

Her heftên wek mirarîyên gilover (heft stêr in, bi kurdî ´Termê Maxîrê´)

her şeş bergeh (rast, çep, pêş, paş, jor, jêr) û her çar goşeyên li ber

Her sê weledên ku pirr diwelidînin çêleyan

yanî ax û asîman digel mifteyan (belkî çerxa gera erdê û asîman e)  

Lewhê Mehfûz (lewheya parastî) û qelem, erş û stêrên westayî 

lawir û maden û ax û tiştên resîyayî  

Te nîşan dan ev qas hunerên rûmetbilind   

te peyda kirin ev qas tiştên xweşik û rind   

Her yek ji wan te peyda kir ji tuneyîyê

te bê heyûla (Maddeya pêşîn e, gerdûn jê çêbûye) hemî afirandin û anîn heyîyê   

                             *  

Bi tevayî, çi tiştên paşîn û çi tiştên berîn

Bi kurtî, çi kesên xwedîîman û çi kesên bêdîn 

Her yek ji te ra wisa bûye xuyangeh

tu di wan da veşirî, ew ji te ra bûne veşargeh 

Bê rindîya te, ji wan ra tune çu hebûnek             

Bê ronayîya te, ji wan ra tune çu xuyabûnek  

Hîkmet ew e ku tu hem veşartî yî, hem eşkera yî 

Qudret ew e ku tu hem hazir î û hem jî winda yî    

Ji te ra tune çu cîgirtin, ji te ra tune çu cî                                                                                           

Lê belê te ew ji xwe ra wisa kirine cî 

Goya (wek ku) hemî laşek in, tu jî gîyan î 

goya hemî bajarek in, tu jî xan î  

Rindîya te ye, xeml û xêza yaran 

Dexesîya ji te ye, pêjna (his) ku tîne xîretê neyaran  

Meyla te ku evîndaran dikişîne

Derdê te ye ku azar dide dilan û wan dêşîne 

Te Şîrîn li Perwîz (şûyê- mêrê Şîrîn e, navê wî Xusro ye) kir şekir, te da wê ew şîrînî

û ji çavên Ferhad (evîndarê Şîrînê) te anîn histirên xwînî   

Leyla, te kir bela li serê Mecnûnê dîn (Navê Mecnûn Qeys bûye)

Li ber Weysî, bi te stûxwar bû Ramîn (Xort û keçeka dildar bûne)    

Yûsuf (Ûsif Pêxember) te çima nîşan da bi Zuleyxayê? (Xêzana serokwezîrê Misrê)

Wamiq te çawa gîhand Ezrayê? (Ew her du dildar bûne)   

Şêxê ku pênc car çû hecê û li wir ket nava haziran

te ew dîn kir jibo keça kafiran (kitêba Feqîyê Teyran: Şêxê Sen´anî)    

Kulîlka nîlufer, te nazdar kir 

ew jî li Rojê te kirîdar (mişterî) kir  

Ew bejnên bilind, te dan darên serwan (selw, sewl jî tên gotin) 

û te bi belaya wan girêdan lingên tezerwan (teyrekî yabanî ye û evîndarê sewlê ye)  

Tu yî ku te ji nava strîyan peyda kirin sordul

Tu yî ku te hezar qat gêj û bêhiş kirin bilbil 

Tu yî ku te da sorgulan ew rengê xweş                                           

 Tu yî ku te da bilbilan ew dengê xweş 

Te serê findan ronî kir bi şewqê (ronayî, pêtî)                                                                                   

Te firfirok talan kirin bi evîn û şewqê (daxwaz, hewes, dilbijî) 

Te yarên evandî afirandin wisa dilkêş                                                                                             

Te evîndar jî bi wan gêj kirin hîştin derdkêş 

Ev eşq û evîna di dilan da

ev zulf û zincîrên di milan da 

ma te neafirandin li pêşberê hev                                                                                                                                               

n hevta, û nedan hevberê hev! 

Neynik, te çêkirin car bi car

û rindîya xwe di wan da te kir dîyar

Neynik te li pêşberê tûtîyan (papaxan) girt

Davik te li pêşberê kûvîyan vegirt  

Ew dibêjin qey ew neynik av e                                                       

Ew dibêjin qey ew ayîn (resim, wêne) jî tav e 

Nexşê te dibînin ew li ser avê                                                                                       

êdî xwe naparêzin ji davikê û avê 

Kesên tî yên lênziwa, divên ava zelal

Tamik (xurekê ku di nava davikê da datînin) û davik bin jî, amanc in ji wan ra zulf û xal 

Amanc ku amade bibe li pêş

dê hemî çavnêran ber bi xwe bibe, jibo wan bibe dilkêş  

Tûtî, ma bi xwe şekir dirêjin!

Herçî dibihîzin, wî tiştî dibêjin 

Wê amancê kurt dibînin ew                                                                                                                                                   Linggirêdayî dibin, gelek dimînin ew

Tu şah î amanca dilan, tu daxwaz î 

 Lê tu jî avarê dikî, kesê ku tu bixwazî

Herçî kesê ku tu bixwazî wî avarê bikî                                         

tu lingê wî bi zulf u xalan girêdidî, jê ra davik çêdikî 

Herçî kesê ku tu wî bînî ser rîya rast a ne xwar                                                             

 û pê ra ragirî û jê ra bibî alîkar 

tavil tu wî dibî meqamê kifşkirî yê dîyar

eger xizmetkar be jî tu wî dikî xwedîxizmetkar     

                               *

Ey cenabê Xwedê, hêj ku Adem ji te ra nebiribû secde 

te ew kir qiblegah û xwest ku jê ra bê birin secde  

Îsa te çawa gîhand wî cîyê tewr bilind

Gelo te bi çi evand ew gîyanê qedirbilind? 

Dersa ku te da Îdrîs Pêxember bi dîzî

elbet dê bi wê biçûya meqamê qudsî (bihişt) yê tijî pîrozî 

Şeytanê reben ê ne cînayetkar

hingî ku tu jê ra bûbûyî qencîkar  

Her roj ji te ra dikir hezar taet                                                                                                                 

Lewra te dabû wî hêz û taqet  

Wî ji bil Xwedê ji kesek ra secde nekir, neda erdê serê xwe

Te ew vegerand û red kir ji ber derê xwe

Yek secdeyek nebir xeyn ji te ji kesekî dî ra

Qehra te ew mehkûm kir ji agirê ebedî ra 

Bi kurtî, ji hîkmeta te haydar 

maşela me nedît ferdekî jîndar  

Zanînxwazên têgîhîştî yên xwedînasî                                         

di heqê te da gotin ”me tu nenasî”   

Xanî, di heqê te da bi nezanîya xwe                                                                                       

bi rastî ne dûr e ku avarê bibe ji rîya xwe

Ancax, eger Xwedê bibe piştgirê wî

yan jî Mustefa (yek ji navên Pêxember) bibe rêbirê wî 

Xwedê, tu bi heqê Mustafa kî 

tu Xanî di heqê xwe da serwext û şareza kî! (Mem û Zîn, r. 131- 143)

 

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *