Hevseroka Komîsyona Zimên a DEM Partîyê rêzdar Cemîle Tûrhalli, di hevpeyvîneke xwe ya li gel malpera Amêda Amedê de gotîye ‘’em bi temkîn, bi îhtîyad’’ nêzî dersa bijarte ya kurdî(kurmancî, kirdkî-zazakî) dibin û weha gotîye:
‘’Berîya her tiştî em ne bi mesafe, lê bi temkîn, bi îhtîyad nêzî vê mijarê dibin. Nezelalîyek heye. Navê kurdî jî di vê biryarê de derbas nabe. Gava ev nezelalî hebe, ma çima emê enerjîya girseya xwe ji vê xerc bikin. Ev jî, dê bibe sebep ku gelê me bi awayekî mafdar rexneyên cidî bîne. Heger gaveke berbiçav, samîmî hebe, emê bixwazin bi têkoşîna xwe wê bigihînin asteke bilindtir. Lê belê nezelalîyek heye. Halekî weha heye ku, wek mixatab jî nayê girtin’’.
Dem Partî, endamê Platforma Zimanê Kurdî ye.
Platforma Zimanê Kurdî, bi awayekî zelal, bêdudilî, bangî malbatên kurdan kirîye û dike da ku ji bo zarokên xwe dersa bijarte ya kurdî (kurmancî, kirdkî-zazakî) hilbijêrin.
Nuha dixwazim ji Hevseroka Komîsyona Zimên a DEM Partîyê rêzdar Cemîle Tûrhalliyê re bipirsim: ’’Cenabê we çima bi temkîn, bi îhtîyad, nêzî dersa bijarte ya kurdî dibin? Zimanê kurdî vaye 100 sale ji alîyê Dewleta Tirkîyeyê ve tune hatîye hesibandin, tûşî asîmîlasyonê bûye. Ji bo zimanekî bi vî rengî neheqîyên mezin lê hatîye kirin, nuha rêya dersa bijarte vebûye. Başe, gelo cenabê we dikare ji me re îzah bike, ka ev nêzîkbûna cenabê we ya bi temkîn, bi îhtîyad ya ji bo dersa bijarte ya kurdî, li gorî kîjan pîvanên însanî, vîcdanî û kurdewarî ye? Gelo cenabê we lê haynabe ku, ev ‘nêzîkbûna we ya bi temkîn, bi îhtîyad’ di eslê xwe de, dê ji sîyaseta asîmîlasyon û înkarê ya Dewleta Tirkîyeyê re xizmet bike?’’
Platforma Zimanê Kurdî jî, Partîya Welatparêzên Kurdistanê (PWK), gelek partî û dezgehên kurdan jî daxwaza perwerdeya bi zimanê kurdî û li gel zimanê tirkî daxwaza fermîbûna zimanê kurdî dikin. Lê ji alîyê din ve jî dibêjin ‘’Her çiqas têrê neke jî, em ji dersa bijarte ya kurdî re jî dibêjin erê û em bang dikin ku bila malbatên kurdan ji bo zarokên xwe dersa kurdî hilbijêrên’’. Helwesta rast jî ev e.
Gava ku di sala 2012an de Dewleta Tirkîyeyê biryara dersa bijarte ya bi kurdî derxist, HDP ya ku nave xwe nuha wek DEM Partî guhertîye, dersa bijarte ya kurdî boykot kiribû û bi vê helwesta xwe jî zerareke mezin dabû vê firsenda fêrbûna zimanê kurdî. Lê belê, HDPyê di van çend salên dawî de, dest ji vê helwesta xwe berdabû û piştgirîya dersa bijarte ya kurdî kiribû. Ev jî gaveke erênî bû. Lê mixaibin em nuha dibînin ku, Hevseroka Komîsyona Zimên a DEM Partîyê rêzdar Cemîle Tûrhalli dibêje ‘’em bi temkîn, bi îhtîyad nêzî dersa bijarte ya kurdî dibin’’. Van gotinên rêzdar Cemîle Tûrhalliyê, pirsa ‘’Gelo DEM Partî careke din vedigere wê sîyaseta xwe ya berê’’ tîne hişê merivî.
Ez bangî Hevserokên DEM Partîyê Rêzdar Tûncer Bakirhan û Rêzdar Tulay Hatîmogullariyê dikim da ku li wê îmzeya xwe ya di daxuyanîyên Platforma Zimanê Kurdî de banga dersa bijarte ya kurdî dikin xwedî derkevin. Herweha di derbarê gotinên Hevseroka Komîsyona Zimên a DEM Partîyê rêzdar Cemîle Tûrhalliyê yên dibêje ‘’em bi temkîn, bi îhtîyad nêzî dersa bijarte ya kurdî dibin’’ de ji raya giştî re îzahatekê bikin.
Dem Partî, endamê Platforma Zimanê Kurdî ye û di binê banga Platforma Zimanê Kurdî ya ji bo dersa bijarte ya kurdî de îmzeya Dem Partîyê jî heye. Ji ber vê yekê, ez bangî Platforma Zimanê Kurdî dikim da ku di derbarê gotinên Hevseroka Komîsyona Zimên a DEM Partîyê rêzdar Cemîle Tûrhalliyê yên dibêje ‘’em bi temkîn, bi îhtîyad nêzî dersa bijarte ya kurdî dibin’’ de ji raya giştî re îzahatekê bikin.
Li gel rêzên xwe.
10.02.2024
Vahît Aba
Cîhgirê Serokê Giştî yê Partîya Welatparêzên Kurdistanê (PWK)
____________________________________________________
DEM Parti Eş Genel Başkanları ve Kürt Dil Platformu’na Açık Mektubumdur
DEM Parti Dil Komisyonu Eş Sözcüsü sayın Cemile Turhallı, Amida Amed haber sitesine verdiği demeçte, Kürtçe(kurmanci, kırdki-zazaki) seçmeli derse ‘’temkinli yaklaştıklarını’’ dile getirmiş ve şöyle demiş:
‘’Öncelikle biz mesafeli yaklaşmıyoruz, temkinli yaklaşıyoruz. Çünkü ciddi bir belirsizlik var. Kürtçenin ismi dahi geçmiyor bu yönetmelikte. Biz bu belirsizlik karşısında niye kitlemizin enerjisini harcayalım. Bu da haklı olarak halkımız tarafından ciddi bir eleştirinin konusu olacaktır. Somut, samimi bir adım olsa bizim mücadelemiz sonucunda bunu bir aşamaya taşımak isteriz. Ama bir belirsizlik var. Muhatap alma hali dahi yok’’.
Dem Parti Kürt Dil Platformu üyesi bir partidir.
Kürt Dil Platformu, amasız, fakatsız bir şekilde, Kürt ailelerin çocukları için Kürtçe(kurmanci, kırdki-zazaki) seçmeli dersi tercih etmeleri çağrısında bulundu, bulunuyor.
Şimdi DEM Parti Dil Komisyonu Eş Sözcüsü sayın Cemile Turhallı’ya sormak istiyorum: ‘’Siz neden Kürtçe seçmeli Derse temkinli yaklaşıyorsunuz? 100 yıldır Türkiye Devleti’nce yok sayılan, asimilasyonla yok edilmek istenen bir dil olan Kürtçeyi öğretecek herhangi bir adıma temkinli yaklaşmanızın, insani, vicdani, Kürdi, bir izahatı var mıdır acaba? Bu ‘temkinli yaklaşımınızın’, aslında Türkiye Devleti’nin 100 yıllık inkar, asimilasyon siyasetine hizmet edeceğini göremiyor musunuz?’’.
Kürt Dil Platformu da, Kürdistan Yurtseverler Partisi (PWK) ve çok sayıda Kürt partisi ve sivil kurumu da, Kürtçe ana dille eğitim hakkını, Kürtçe’nin Türkçeyle birlikte resmi dil olmasını savunuyorlar ve Kürtçe (kurmanci, kırdki-zazaki) seçmeli ders için de ‘’yetmez, ama evet’’ diyerek çağrıda bulundular, bulunuyorlar. Doğru olan da budur.
2012 yılında Türkiye Devleti’nce Kürtçe seçmeli ders uygulaması başlatıldığında, DEM Parti’nin önceli olan HDP, bu uygulamayı boykot etmiş ve bu tutumuyla Kürt çocuklarının Kürtçeyi öğrenme imkanlarına büyük bir zarar vermişti. Bu da olumlu bir adımdı. Ama, HDP son bir kaç yılda bu tutumundan vazgeçmiş ve Kürtçe seçmeli ders uygulamasını desteklemişti. Şimdi görülüyor ki, HDP’nin yeni ismi olan DEM Parti Dil Komisyonu Eş Sözcüsü Sayın Cemile Turhallı, Kürtçe seçmeli derse ‘’temkinli yaklaştıklarını’’söylüyor. Bu açıklama ne yazık ki, ‘’DEM Parti tekrar fabrika ayarlarına mı geri dönüyor?’’ sorusunu akla getiriyor.
DEM Parti Eş Genel Başkanları sayın Tuncer Bakırhan ve sayın Tülay Hatimoğulları’nı, Kürt Dil Platformu’nda Kürtçe seçmeli derse çağrı için atmış oldukları imzaya sahip çıkmaya ve DEM Parti Dil Komisyonu Eş Sözcüsü Sayın Cemile Turhallı’nın Kürtçe seçmeli derse ‘’temkinli yaklaştıkları’’nı dile getiren açıklamasına dair kamuoyuna bir izahatta bulunmaya çağırıyorum.
DEM Parti, Kürt Dil Platformu’nun bir üyesidir ve Kürtçe seçmeli derse çağrı için imza atmıştır. Bu nedenle, Kürt Dil Platformu’nu da, DEM Parti Dil Komisyonu Eş Sözcüsü sayın Cemile Turhallı’nın Kürtçe seçmeli derse ‘’temkinli yaklaştıkları’’nı dile getiren açıklamasına dair kamuoyuna bir izahatta bulunmaya çağırıyorum.
Saygılarımla.
10.02.2024
Vahit Aba
Kürdistan Yurtseverler Partisi (PWK) Genel Başkan Yardımcısı