Dersim’de araştırmacı-yazar Mesut Özcan’in yayına hazırladığı ve Oroji Yayınları’ndan çıkan kitapta, Dersim’in farklı dönemlerine ve konularına ait 50’ye yakın makale ile 592 belge ve fotoğraf yer alıyor.
Dersim kültür, sanat ve tarih alanında 30 yıldır önemli çalışmalar yapan ve çok sayıda belge ve fotoğraf kazandırarak Dersim tarihine önemli katkılar sunan araştırmacı ve yazar Mesut Özcan, Dersim’e ait 1900 ve 2000 yılları arasında tarih, kültürel yaşam, eğitim, kentleşme ve yerel basın alanında yaşananları ele alan 592 fotoğraf, belge ve 50 makale’nin yer aldığı büyük boy 614 sayfalık kitabını çıkardı.
“Dersim’e ait foto, belge ve eşyaları arşivliyor”
Uzun yıllardan beri Dersim üzerine belge, fotoğraf ve geçmiş döneme ait bulduğu eşyaları kısıtlı imkânları ile satın alarak arşivleyen Özcan, 2021 yılında Dersim’in ilk kütüphanesi olan ‘Vecihi Timuroğlu’ Kütüphanesi’ni oluşturarak bu belge, fotoğraf ve eşyaları sergilemeye başladı.
“Dersim tarihinin anlaşılması için vakıf kurdu”
Arşivinde Dersim ileri gelenlerinden Seyit Rıza, Dr. Nuri Dersimi, Hasan Hayri Efendi ve 1938 katliamı yıllarına ait olmak üzere çok sayıda fotoğraf ve belge bulunduran yazar Mesut Özcan, Dersim tarihinin ortaya çıkarmak ve ileri boyuta götürmek amacıyla Haziran ayında Dersim’in ilk vakfı olan Sanat, Edebiyat, Tarih ve Kültür Araştırmaları Vakfı’nı (SETKAV) kurmuştu.
Dersim Belediyesi ve Vecihi Timuroğlu Kütüphanesi işbirliğiyle SETKAV arşivinde yer alan Dersim fotoğraflarını Eylül ayında Seyit Rıza Parkı’nda sergileyen Özcan, yeni çıkan kitabı “Dersim/Tunceli’nin Yüz Yılı (1900-2000)” ilginin yoğun olduğunu belirtiyor.
“Binlerce kitap, belge ve fotoğraf”
60 bine yakın kitap, binlerce belge ve fotoğraf arşivine sahip olduklarını ve kitabın Dersim tarihini yansıtması açısından önemli bir çalışma olduğunu ifade eden araştırmacı-yazar Mesut Özcan, Rûdaw’a yaptığı açıklamada, şunları söyledi:
“Konu Dersim olunca Dersim ile ilgili her çalışma zor. Özellikle sosyal, tarih ve kültürünü anlatmak zor. Ama bunu eksiklere rağmen bunları bir araya getirmek önemlidir. Dersim’in yüzyıllık çalışması 30 yıllık bir sürecimi alan bir çalışmadır. Bu çalışmada 590 üzerinde fotoğraf ve belge kullanıldı, bunları elde etmek kısa zamanda mümkün değil.
30 yıllık çalışmanın ürünü ve bu süre içinde biriktirdiklerimiz, aldıklarımız, çoğalttıklarımız var. Hatta bir kısmına da ciddi ücretler ödeyerek arşivimize kazandırdık.
Kitap birkaç kısımdan oluşuyor, ilk bölümü 1900’den 2000 kadar tarih, kültürel yaşam, eğitim ve yerel basın gibi başlıklar, 1900’den 2000 kadar sıralanıyor. İkinci bölümde de aynı konularda ve aynı kronolojik sırayla Dersim’in bu yüzyıllık tarihinde farklı konu başlıklarını anlatan ve makaleler yazan konunun uzmanı araştırmacı ve akademisyenlerin makaleleri var.
614 sayfalık kitapta 50’ye yakın makale var
50 civarında makale var ve 614 sayfa ve büyük ebatta basılan bir kitap. Kitap yeni çıktı ve elimize yeni ulaştı. Fakat ilginin çok iyi olduğunu söyleyebilirim çünkü bugüne kadar Dersime yönelik derli toplu bir çalışma maalesef yoktu. Bu her bakımdan, tarih, inanç, kültürel ve bütün alanlarda bir araya getirilen bir çalışma ve ilgide çok iyi.”
Kitapta bugüne değin Dersim Çalışmaları alanında eserler vermiş tanınmış akademisyenler ve entelektüeller yer alıyor.
Galip Alçıtepe, İlhami Algör, Alişan Akpınar, Yusuf Roni Arslan, Özgün Enver Bulut, Kemal Burkay, Hüseyin Çağlayan, Hüseyin Çakmak, Doç. Dr. Daimi Cengiz, Dr. Ali Çağlar Deniz, Ahmet Demirdöğen, Kadir Doğan, Xıdır Eren, Ahmet Ali Erdoğan, Doç Dr Serkan Erdoğan, Pakrat Estukyan, Dr. Ahmet Kerim Gültekin, Doç. Dr. Sabır Güler, İmran Gürtaş, Mürüvvet Harman, Prof. Dr. Hans-Lukas Kieser, Doç. Dr. Bülent Küçük, Seyfî Mûxûndî (Seyfi Elaldı), Mahmut Nayır, Garo Olgar (Boyacıyan), Mesut Özcan, Ayşenur Öz, Haydar Sancar, Sibel Taş, Mehmet Tüzün, Midran Yokuş, Şükran Lılek Yılmaz, Dr. Çiçek İlengiz, Dr. Besim Can Zırh, Erdal Gezik, Cafer Yıldız.
