Siddik BOZARSLAN
Rojnamegerîya kurdî di 1898´an da despêkirîye û heta rojên îro didome. Ez dê hewl bidim ku beşek ji wan, bi xetên qalind raxînim ser kaxid û wek haydarî wan pêşkêşî we hêjayan bikim. Li gora lêkolîna Malmîsanij û Mahmûd Lewendî (1989), rojname û kovarên ku wan dîtine û tespît kirine û li ser xebitîne, li gora rêza kronolojik ev in:
1908: Şark ve Kürdistan, İstanbul; Kürd Teavün ve Terakki Gazetesi, İstanbul; Kürdistan, İstanbul. 1909: Amîd-î Sevda, İstanbul; Peyman, Dîyarbekir.
1913: Rojî Kurd, İstanbul; Yekbûn, İstanbul; Hetawî Kurd, İstanbul.
1919: Kürdistan, İstanbul; Rojnama Jîn, İstanbul.
1923: Îrfan, Siwêreg.
1929-1930: Agrî, agrî.
1948: Dicle Kaynağı, İstanbul.
1950: Şark Mecmuası, İstanbul; Şarkın Sesi, İstanbul; Demokrat Doğu.
1953: Agri, Ankara.
1955 (?): Henek, Ankara.
1956 (?): Cudî.
1957 (?): Dersim, Ankara; Cerîde-î Dersim, İstanbul.
1958: İleri Yurd, Dîyarbekir.
1962: Silvan Sesi, Silvan; Dicle- Firat, Ä°stanbul.
1963: Keko, Ankara; Deng, Ä°stanbul; Roja Newe, Ä°stanbul.
1965: Kormişkan, Ankara; Çıra, Xarpêt (Elezîz).
1966: Yeni Akış, Ankara; Havar, Ankara.
1967: Uyanış, Ankara; Çıkış, Ankara; Diyarbakır Kültür, Ankara.
1968: Siverek, İstanbul; Hınıs´tan Sesler, Ankara.
1969: Karakoçan, İstanbul; Diriliş-Mardin´in Sesi, Ankara; Ezilenler, Dêrsim (Tunceli); Doğu, İstanbul; Dengê Sêrek, İstanbul.
1970: Şêresîyar, Bayezîd (Doğu Beyazit); Adıyaman, İstanbul; DDKO Haber Bülteni, Ankara; Bazalt Kent, Ankara.
1975: Özgürlük Yolu, Ankara; Heval/Yoldaş.
1976: Xebat Bona Yekbûn û Rêya Azadî; Rizgarî, İstanbul.
1977: Pêşeng bo Şoreş; Roja Welat, Ankara; Diyarbakır Yol-İş, Diyarbakır; Demokrasi, Agrî.
1978: Xebat jibo Rizgarîya Kurdistan; Devrimci Demokrat Gençlik, İstanbul; Kava (kawa), İstanbul. 1979: Dengê Kawa, Ankara; Haber Bülteni, Bismil; Ala Rizgarî İstanbul; Jîna Nû, Wan, Özgürlük, İzmir; Têkoşîn, Entab; Tîrêj, İzmir; Seslenış, Batman.
1980 (?): Beşiri´de Uyanış, Bişêrî (Qubin); Demokratik Eğitime Doğru, Bedlîs; Têkoşer.
1981: Xebat Ser Rîya Barzanî.
Rojname û kovarên ku wan (M. Lewendî- Malmisanij) bixwe nedîtine, navên wan li jêr in: Kurdistan, Amîd-î Sevda, Yekbûn, Hetawî Kurd, Agrî, Henek, Cudî, Dersim, Cerîde-î Dersim, İleri Yurd, Silvan Sesi, Keko, Havar, Çıkış, Siverek, Ezilenler, Şêresîyar, Doğu Notları, Demokrasi, Haber Bülteni (Bismil), Têkoşer, Xebat Ser Rîya Barzanî.
Hewce nîne ku mirov bêje, piranîya van weşanên herêmî (mehellî- lokal) ku li bajarên Kurdistanê ango li metrepolên tirk (wek Ankara, Stanbol û Îzmir) derçûne; di bin sîya dewletê da û ji kurdayetîyê dûr weşan kirine. Loma ji wan weşanan ra mirov nikare bêje weşanên kurdî ango kurdan. Bi ya min ev babet bi serê xwe cîyê lêkolîn û nirxandinê ye.
Di beşê vê nirxandina xwe da ez dê tenê li ser hin rojname û kovarên kurdî di çarçoveya ragihandinê da pêşkêşî we xwendoxên hêja bikim. Min ji neçarîyê çarçoveyeke teng ji vî beşî ra çêkir.
