Irak Başbakanı Sudani’nin Türkiye ziyareti öncesi bölgedeki 21 Oda/Borsa yönetimi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, “Ticaretin önündeki engeller kaldırılsın, rekabet eşitliği sağlansın” çağrısı yaptı.
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani’nin Türkiye’ye yapacağı resmi ziyaret öncesinde, bölgede faaliyet gösteren 21 oda ve borsa, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a açık çağrıda bulundu.
İş dünyasının temsilcileri, Irak ve Kürdistan Bölgesi ile ticaretin önündeki engellerin kaldırılmasını talep ederek, sorunların Sudani ile yapılacak görüşmelerde gündeme alınmasını istedi.
“Ticaretimizi nasıl artırırız değil, nasıl sürdürebiliriz kaygısı yaşıyoruz”
Ortak açıklamada, yıllardır Irak ve Kürdistan Bölgesi ile ticaretin belkemiğini oluşturan iş insanlarının savaş, ambargo, kriz ve pandemi dönemlerinde bile ticareti kesintisiz sürdürdüğü hatırlatılarak, gelinen noktada mevcut ticareti sürdürebilme endişesinin hakim olduğu vurgulandı.
Açıklamada, Irak ile ticarette yaşanan başlıca sorunlar ve çözüm önerilerine yer verildi.
Erbil ile Bağdat arasındaki anlaşmazlık
Irak’ın federal yapısı gereği, Kürdistan Bölgesi Hükümeti ile gümrük yetkilerinin anayasayla belirlendiği hatırlatıldı.
Ancak Kürdistan Bölgesi ile federal hükümet arasındaki yetki karmaşasının Türk ihracatçıları ve taşıyıcılarını olumsuz etkilediği ifade edildi.
Özellikle Musul girişinde güvenlik gerekçesiyle kurulan kontrol noktasının bir gümrük kapısı gibi çalıştığı ve sadece Türkiye’den gelen ürünlere uygulandığı belirtildi.
Rekabet eşitsizliği
İbrahim Halil Sınır Kapısı’nda tüm vergiler ve prosedürlerin titizlikle uygulanmasına karşın, İran-Irak sınır kapılarında kuralların esnetildiğine dikkat çekildi.
Bu durumun Türkiye’deki ihracatçılar açısından ciddi bir rekabet dezavantajı oluşturduğu belirtildi.
Vergi yükleri ve yerel üretimi koruma uygulamaları
Bazı ürünlere uygulanan yüksek vergilerin sadece İbrahim Halil Kapısı’nda geçerli olduğu, diğer sınır kapılarında bu uygulamalardan muafiyet sağlandığı aktarıldı.
Bu durumun, sadece Türk ürünlerini hedef alan bir koruma politikası haline geldiği ifade edildi.
Transit taşımacılığın önündeki engeller
Irak’ın TIR sistemine taraf olmasına rağmen, uygulamada transit geçiş hakkı tanımadığı belirtildi.
Türkiye’den giden taşımacıların birçok ülkeye kendi araçlarıyla sevkiyat yapabildiği halde, Irak’ta bu imkândan yoksun olduğu dile getirildi.
Şoför vizesi sorunu
İbrahim Halil Gümrük Kapısı’nda Irak vizesi alınamaması nedeniyle lojistik süreçlerde gecikmeler ve operasyonel zorluklar yaşandığına dikkat çekildi.
Bu sorunun yıllardır çözüm beklediği vurgulandı.
“Sorunlar sadece gelişimi değil, mevcut ticareti de tehdit ediyor”
Açıklamada, bu sorunların yalnızca ticaretin gelişmesini değil, mevcut ilişkilerin sürdürülebilirliğini dahi tehdit ettiği belirtildi.
Açıklamada ayrıca, “Savaş dönemlerinde dahi kendi araçlarımızla taşıma yapabilirken, bugün barış ve istikrarın sağlandığı bir Irak’ta aynı faaliyetleri gerçekleştirememek bizleri derinden üzmektedir” ifadelerine yer verildi.
“Stratejik görüşmelerde bu sorunlar gündeme alınmalı”
Oda ve borsa temsilcileri, Türkiye’nin ihracat hedeflerine katkı sağlayan ve bölgesel kalkınmada sorumluluk üstlenen kurumlar olarak, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Irak Başbakanı Sudani ile yapacağı görüşmelerde bu sorunların gündeme alınmasını beklediklerini belirtti.
“Türkiye’nin ekonomik etkisi artar, bölgesel refah güçlenir”
Açıklama, “Bu sorunların çözüme kavuşması halinde Türkiye’nin Irak’taki ekonomik etkisinin artacağına ve bölgesel refahın güçleneceğine olan inancımız tamdır” denildi.
Çağrıya imza atan kurumlar şunlardır:
Adıyaman TSO, Batman TSO, Cizre TSO, Diyarbakır TSO, Erciş TSO, Hakkari TSO, Kızıltepe TSO, Mardin TSO, Muş TSO, Nusaybin TSO, Urfa TSO, Şırnak TSO, Dersim TSO, Van TSO, Yüksekova TSO, Batman TB, Diyarbakır TB, Kızıltepe TB, Nusaybin TB, Urfa TB, Van TB. (Rûdaw)
