Li Îranê û li Rojhilatê Kurdistanê eve çend rojin, serîhildaneke balkêş rûdaye.
Serîhildanan di destpêkê de zêdetir li bajarên Îranê weke prtotestoyên biçûk destpê kir, paşê li gelek bajarên Îranê û Rojhilatê Kurdistanê belav bûn.
Serîhildanên li îranê bi daxwazên baş kirina rewşa aborî ya gel destpê kir. Lê xwepêşander gelek dirûşmên ku li dijî Rejîma Îslamî ya Dewleta Îranê jî tînin ziman.
Dewleta Îranê bi îmkanên petrol û xaza tebiî û bi çavlêgirtina Emerîka ya di dema Obama de, bûye Împaratorîyeke Şîe. Dewleta Îranê li Iraq û li Başûrê Kurdistanê, li Sûrîyeyê, Lubnanê, Yemenê û Qetarê û li gelek welatên din xwedîyê hêzeke mezin e. Bi armanca damezrandina ‘Hîlal a Şîe’ tevdigere. Bi dehan rêxistinên terorî xwedî dike, organîze dike. Dewleta Îranê ji alîyekî ve vê dike, lê li alîyê din jî gelê xwe di bin zilmê de , di bin hejarî û rewşa xerab de dinalîne,bi kuştin û zilmê mafên netewî û demokratîk yê miletê Kurd tune dihesibîne.
Di merhaleya heyî de ev rewşa Îranê êdî ji bo Emerîka û dewletên mezin yên dixwazin li Rojhilata Navîn serdest bin, gihîştîye asteke xeter.
Ev serîhildana ku li Îranê destpê bûye serîhildaneke rewa ya li dijî zilmê, li dijî hejarî û birçûbûnê, li dijî nehqîyê ye. Û şiklê rûdanan nişan dide ku serîhildaneke bêrêxistin e, serîhildaneke spontane ya gel e û bi rêya medyaya sosyal a weke ‘rêxistineke ne dîyar’ belav dibe .
Partîyên Kurd ên li Rojhilatê Kurdistanê piştgirîya xwe ji bo xwepêşanderan nîşan dan.
Her çiqas ne dîyare ev serîhildana dê bigihêje çi encamê jî, helbete gaveke ku li dijî Rejîma Îranê ya Meleyan e, li dijî zilmê, li dijî neheqîyê ye û divê piştgirîya wê bê kirin.
Lê belê, berîya her tiştî, em li gel xuşk û birayên xwe yên Rojhilatê Kurdistanê ne. Rûxandina rejîma zilimkar ya Îranê pir girîng e,ev daxwaz daxwaza her mirovekî azadîxwaz û demokrat e. Lê li gel rûxandina rejîma zilmê, bidestxistina mafên netewî û demokratîk yê miletê Kurd ji bo me rojev û armanca sereke ye. Tecrûbeyan nîşan daye ku, gelek caran rejîmên zilmê rûxa ne; lê miletê Kurd her bindest û bê maf maye.
Tiştê ku dixuyî, ev serîhildan ne bi organîzasyona partîyekê, dezgeheke sivîl yan jî bi hevkarîya hinek partîyan li dar dikeve; tevgereke spontan a gel e û bi rêya medyaya sosyal belav dibe. Ev jî gelek pirsan bi xwe re tîne.
Gelo hewildan û serhildaneke ne bi rêxistinî be dê bikaribe bigihêje encamekê ku rejîmê birûxîne? Gelo dibe ku Rejîma Îranê vê serîhildana spontan ji xwe re bike weke firsendekê ku, rê li ber guhertinên radîkal bigire û mixalefeta heyî ya bela vela ji holê rake, bişkîne? Gelo ma mimkune ku Rejîma Îranê yan jî beşek ji Rejîma Îranê bi xwe vê serîhildanê organîze dike ku, rê li ber serîhildan û guhertinên mezintir bigire yan jî li gorî berjewendîyên xwe pêşerojê dîzayn bike?
Emerîka dibêje ‘em piştgirîya gelê Îranê dikin’ , lê gelo gelê Îranê bi vê serîhildanê dê bi rastî jî çiqasî piştgirî û alîkarîya Emerîka û dewletên Rojavayê bikaribin bistînin? Serîhildaneke bê rêxistinî û bê organîze be, ma mimkune ku Emerîka bikaribe bigihîne encameke ku rejîmê birûxîne ?Gelo îro armanceke Emerîka ya ku bi rastî jî Rejîma Îranê birûxîne he ye?
Îhtîmala ku beşeke ji Rejîma Îranê bixwaze feydê ji van serîhildanan bigire û dîzayneke nû bide Îranê jî divê meriv paşguh neke. Heger dîzayneke bi vî rengî hebe gelek zehmet e ku Kurd kazanc û destkeftinekê bidest bixin .
Li gorî rewşa dixuyî, ev serîhildana rewa, ya li dijî zimê, ji ber ku ne bi rêxistine û ne xwedîyê piştgirîyeke navnetewî ya xurt e, îhtîmala ku ji alîyê Rejîma Îranê ve bê pelçiqandin ne hindik e; û her pelçiqandinek jî dikare hewldaneke nû ya li dijî zilmê bi salan bi paşve bixe, bibe sebebê şikesteke mezin. Mixabin helwesta Emerîka ya li Iraq û Başûrê Kurdistanê,li Sûrîyê, li Rojavayê Kurdistanê û gelek deverên din ne cîhê bawerîyê ye ku meriv pişta xwe bidê û serîhilde. Emerîka dikare piştgirîyê bide vê serîhildana spontan, lê gava ku serîhildan şikest, dikare ne nedîtî jî bibe. Tecrubeyên heta nuha nîşan didin ku heger berjewendîyên Emerîka û Brîtanyayê li gel guhertinekê bin, dê rêyekê jê re bibînin û dê rêya guhertinê xweştir bikin. Na heger guhertin ne di berjewendîyên wan de be , heta bikaribin dê rê li ber bigirin.
Em hêvî dikin ku Rejîma Îranê li himber vê serîhildanê paşde gavan bavêje, mafên azadî, demokrasî û edalaletê bi cîh bîne. Em hêvî dikin ku gelê Îranê û yê Rojhilatê Kurdistanê bi vê serîhildanê şikestekê nexwin û zerareke zêde nebînin.
Ev serîhildana jî nîşan dide ku, demildest divê hemû partîyên Rojhilatê Kurdistanê hevkarî û tifaqa xwe bihûnin. Dikare gelek firsendên mezintir bê ber derîyê gelê me yê Rojhilatê Kurdistanê. Ji bo ku em bikaribin feydeyê ji van firsendan werbigirin gava yekemîn yekrêzî, tifaq û hemahengîya nav mala Kurd e.
Donald Trump heta nuha li himberî Îranê sîyaseteke li gorî gotinên xwe yên ku anîbû ziman nemeşandîye. Sîyaseta heta îro her ew sîyaseta ye ku bermahîya sîyaseta Obama ye. Heger Trump li gorî gotinên xwe tevbigere, dikare gelek firsend bê ber derîyê me Kurdên li her parçeyên Kurdistanê jî. Lê tu firsend ji xwe ber nagihêje armanca xwe. Berîya her tiştî divê em bi xwe li holê bin, yekrêz bin, birêxistin bin, amade bin. Ji bo wê jî em bangî hemû partîyên Rojhilatê Kurdistanê dikin da ku yekitîya xwe ya netewî û demokratîk pêk bînin.
Carina çirûskeke biçûk jî dikare daristanekê gişî bişewitîne. Heger em hebin, her çirûskeke bi mala xêrnexwazan ketîye dikare bibe destpêka azadîya gelê me, ya welatê me jî. 04.01.2018
Mustafa Özçelik
Serokê Giştî yê PAKê
İran ve Doğu Kürdistan’da birkaç gündür dikkat çekici gelişmeler oluyor. Küçük protestolarla ve kırsal kesimde başlayan halkın başkaldırısı, giderek İran ve Doğu Kürdistan’ın birçok şehrine yayılmış bulunuyor.
Ekonomik koşulların iyileştirilmesi talebiyle başlayan ayaklanma giderek rejime karşı talepleri de içeren siyasi bir nitelik kazanmaya başlıyor.
Son yıllarda İran Devleti petrol ve doğalgaz gelirlerine dayanarak,Obama Amerika’sının da göz yummasıyla, bir Şii İmparatorluğu’na dönüştü. ABD öncülüğündeki Batılı devletlerin Ortadoğu’daki verili statükoyu ayakta tutan Irak gibi bir devleti ekarte etmesiyle büyük bir engelden kurtulan İran Devleti Irak, Suriye, Güney Kürdistan, Lübnan, Yemen,Qatar ve daha birçok ülkede büyük bir güce ve etkinliğe sahip oldu. Ama gelinen aşamada bu durum,Ortadoğu’yu elinde tutmak isteyen ABD gibi etkin devletler bakımından büyük bir tehlike arz etmektedir. Bunun yanı sıra İran, ‘Şii Hilali’ denilen, İran’dan Akdeniz’e uzanan coğrafyada etkinlik sağlamak amacıyla plan ve stratejiler oluşturmakta, dünyanın birçok ülkesindeki terörist örgütleri kendi amaçları doğrultusunda örgütleyip finanse etmektedir.
Evet, bir yandan bunları yapan İran Devleti, diğer yandan da kendi halkını yoksulluk, açlık ve zulüm altında inletmekte; Kürt milletinin tüm ulusal demokratik hak ve özgürlük taleplerini idam ve kanla bastırmaktadır.
İran’daki bu başkaldırı zulme, açlık ve yoksulluğa, haksızlıklara karşı meşru bir başkaldırıdır. Başkaldırının başlangıç ve gelişim şekli, bunun önceden planlanmış, örgütlü bir başkaldırıdan çok, spontane, ama sosyal medya aracılığıyla ‘görünmeyen bir örgütlülük’le yayılan bir ayaklanma, bir patlama olduğuna işaret ediyor.
Doğu Kürdistan’daki Kürt partilerinin de ayaklanmayı destekledikleri görülmektedir.
Bu ayaklanmanın nerelere varacağı, ne türden sonuçlar üreteceği henüz net olmasa da çağ dışı molla rejimini hedef aldığı için, zulme, haksızlığa, yoksulluğa karşı gelişen meşru bir ayaklanma olduğu için desteklenmelidir.
Bizler her şeyden önce Doğu Kürdistanlı kardeşlerimizin yanındayız. İran’daki zulüm rejiminin yıkılması,hak ve adalet savunucusu tüm özgürlükçü, demokratların ortak talebidir. Bunu önemli bir başlangıç olarak görüyoruz . Ama bu zulüm rejiminin yıkılmasının yanında, Doğu Kürdistan halkının ulusal ve demokratik hak ve özgürlüklerine kavuşması en temel talep ve amacımızdır. Geçmiş tecrübeler ortaya koymuştur ki,birçok zulüm rejimi yıkılıp gitse de Kürtlerin hiçbir ulusal demokratik hakkı tanınmamış ve özgürlüklerden mahrum bırakılmışlardır.
Görünen boyutuyla bu ayaklanma herhangi bir partinin, partiler ittifağının ya da bilinen herhangi bir sivil toplum örgütünün öncülüğünde başlamamış, spontane olarak cereyan etmiştir; bu da beraberinde birçok soruyu getirmektedir.
Örgütsüz bir şekilde başlayan böylesi bir ayaklanmanın rejimi yıkabilecek bir sonuç elde etmesi mümkün mü? İran Rejimi’nin örgütsüz ve spontane başlayan bu ayaklanmayı daha köklü değişimlerin önünü kesmek, olası muhalif potansiyeli dağıtmak için bir fırsata dönüştürme ihtimali var mıdır? Bu ayaklanmanın İran Rejimi’nce, olası güçlü ayaklanmaların bir ‘erken doğum’ ile, ‘düşük yaptırarak’ önünün kesilmesi amacıyla başlatılmış olma ihtimali var mıdır? Amerika ayaklanan halkın taleplerini desteklediğini söylüyor. Peki, İran halkı gerçekten de Amerika ve Avrupa ülkelerinin desteğini alabilecek mi?
Örgütsüz bir ayaklanmanın sadece Amerika’nın desteğiyle bir sonuca ulaşması mümkün müdür? Amerika’nın bugünkü koşullarda gerçekten İran Rejimi’ni yıkmak gibi bir hedefi var mıdır?
Mevcut veriler dikkate alındığında, spontane, örgütsüz başlayan, gelişen ama güçlü bir uluslararası destekten yoksun bir ayaklanmanın İran Rejimi’nce bastırılması ihtimalinin az olmadığını söylemek de mümkündür.Böylesi bir bastırmanın daha güçlü ve yeni ayaklanmaları bir dönem öteleyeceği, bir kırılmaya yol açacağı da gerçekliğin diğer bir boyutunu oluşturmaktadır. Amerika’nın Irak ve Güney Kürdistan’da, Suriye, Rojava Kürdistanı ve diğer birçok ülkede izlediği siyaset dikkate alındığında, ne yazık ki sadece Amerika’ya güvenerek ayaklanma başlatmanın pek de akıl karı olmadığı açıktır. Amerika kendiliğinden başlayan bu ayaklanmaya destek verebilir, ama başarıya ulaşmadığında sahiplenmeyebilir de. Amerika ve İngiltere, herhangi bir değişimin zaman ve içeriğini kendi çıkarlarına uygun görürlerse her türlü desteği sunarlar; değişimin zaman ve içeriğini kendi çıkarlarına uygun görmediklerinde ise bir şekilde önünü kesmeye çalışırlar. ABD ve İsrail’in mevcut destek açıklamalarını İran’ın Ortadoğu’da giderek güçlenmesiyle ilişki içinde ele aldığımızda, bu türden kitlesel hareketlerin zamanı geldiğinde rahatlıkla manipüle edileceği de ihtimal dahilindedir. Ve bu manipülasyon eğer zulüm rejiminin yıkılmasına yol açacaksa olumlu karşılanmalıdır.
Ayrıca Molla rejiminin bir kanadının bu protestolardan faydalanmak, hatta kendi amaçları doğrultusunda motive etmek, dizayn etmek gibi bir ihtimali de göz ardı etmemekte yarar vardır. İhtimal dahilindeki böylesi bir dizaynda Kürtlerin bir kazançlarının olmayacağını söylemek önyargılı bir değerlendirme olmayacaktır.
İran halkları ve Doğu Kürdistan halkının bu ayaklanmadan zarar görmemelerini ve İran Rejimi’nin geri adım atarak, özgürlük, demokrasi ve adalet için köklü adımlar atmasını temenni ediyoruz.
Bu ayaklanmanın da bir kez daha gösterdiği gibi,Doğu Kürdistan’da ulusal demokratik birlik halkımızın en temel ihtiyaçlarından biridir. Daha büyük fırsatların kapımıza dayanması ihtimal dahilindedir. Önümüze çıkabilecek fırsatlardan yararlanabilmemizin ilk adımı Kürtler olarak kendi birlik ve iç koordinasyonumuzu oluşturmaktır.
Donald Trump bugüne kadar, İran’a karşı söylemiş olduğu söylemlere denk düşen bir pratik sergilemedi. Bugüne kadar izlemiş olduğu siyaset, yine Obama döneminden kalma bir anlayışın egemen olduğu bir siyasettir.Trump, söylediklerine uygun bir siyaseti uygularsa eğer, Kürdistan’ın dört parçasında halkımızın önüne tarihi fırsatlar çıkabilir. Ama açıktır ki, hiç bir fırsat kendiliğinden gerçekleşmez. Her şeyden önce bizler bu fırsatı kazanca dönüştürecek bir anlayış, donanım ve birliktelikle sahada olmalıyız.
Bazen küçük bir kıvılcımın koca bir ormanı yakıp yok ettiğine tanık oluruz. Eğer bizler ulusal duruş ve iç ittifağımızla var isek, egemenlerin evinde çakacak küçük bir kıvılcımı halkımızın ve ülkemizin özgürlüğü önündeki barikatları yakıp kül edecek büyük bir yangının ilk adımı olarak değerlendirebiliriz. 04.01.2018
Mustafa Özçelik
PAK Genel Başkanı