Buroya Ragehandinê ya Partîya Welatparêzên Kurdistanê (PWK):
Hişmendîya darbecîyên12ê îlona 1980yî îro jî berdewam e
Di 12ê Îlona 1980yî de Artêşa Dewleta Tirkîyeyê bi Serokatîya Kenan Evren ê Serok Erkanê Giştî yê Artêşa Tirkîyeyê darbeyeke leşkerî(Kodeta)ya faşîst li dar xist.
Darbecîyên 12ê îlona 1980yî, li Bakurê Kurdistanê û li Tirkîyeyê bi sedhezaran kes desteser kirin,girtin, îşkence kirin. Bi deh hezaran kes neçar man welatê xwe terk kirin. Bi sedan kes hatin kuştin, hatin îdam kirin. Bi deh hezaran kes hatin hefs kirin.
Hemû partîyên sîyasî, sendîka, dezgehên sivîl , hemû dezgehên mixalîf yên çapemenîyêbi destê darbecîyan hatin qedexe kirin,hatin girtin.
Armanca esasî ya darbeya eskerî ya faşîst a 12ê îlona 1980yî, rê li ber girtina pêla xurt ya doza azadîya Kurdistanê û şikandina têkoşîna azadî, demokrasî, edalet û wekhevîyê ya li Tirkîyeyê bû.
Darbeya 12ê îlona 1980yî zerareke mezin gîhand tevgera netewî-demokratîk ya Bakurê Kurdistanê û tevgera demokrat, azadîxwaz, çep ya li Tirkîyeyê.
Piştî darbeya 12ê Îlona 1980yî, zilm û îşkence û hovîtî û qetlîamên ku li Zîndana 5 Nolû ya Diyarbekirê li girtî û hefsîyan hate kirin , ji kiryarên Faşîzma Hîtlerî ne kêmtir bûn.
Lê weke hemû hewlên berê yên Dewletên Tirkîyeyê, darbeya 12ê îlona 1980yî jî nikarîbû têkoşîna doza azadîya Kurdistanê rawestîne.
Dewleta Tirkîyeyê di salên 1990î de jî, gava doza azadîya Kurdistanê pêşve çû, bi wê hişmendîya darbeya 12ê îlona 1980yî, li himberî gelê Bakurê Kurdistanê û demokrat û azadîxwazên li Tirkîyeyê şerekî qirêj meşand. 17.000 hezar kes bi destê Dewleta Tirkîyeyê, bi navê ‘faîlî meçhûl’ hatin qetil kirin. Neheqî, îşkence, zilm û bêbextî û qetlîamên di dema ‘faîlî meçhûl’an de hatin kirin , ji yên dema darbeya 12yê îlona 1980yî jî bihurîn.
Dewlet Tirkîyeyê, îro jî êdî ne bes li Bakurê Kurdistanê, herweha li himberî Başûr û Rojavayê Kurdistanê jî, her bi wê hişmendîya darbeya 12ê îlona 1980yî tevdigere. Dewlet Tirkîyeyê îro jî bi hişmendîya dijayetîya miletê Kurd, ji bo ku Kurd li tu derê cîhanê tu statuyeke sîyasî, tu mafên netewî bidest nexin, êrîş û neheqî û kuştin û dagirkirin û karên wêrankarîyê didomîne.
Belê, hişmendîya darbeya 12ê îlon a 1980yî îro jî berdewam e. Dewleta Tirkîyeyê îro jî bi hişmendîya darbeya 12ê îlon a 1980yî û bi Qanûna Bingehîn a darbecîyan tê îdare kirin
Dewleta Tirkîyeyê 44 sal berê, bi darbeya 12ê îlona 1980yî xwest doza gelê me ya azadî û rizgarîyê ji holê rake; lê îro doza azadîya Kurdistanê her berdewam e.
Dewleta Tirkîyeyê, ev e 101 sal e ji wê sîyaseta xwe ya şer û qetlîam û neheqî û bi dijayetîya Kurdan ve hûnandîye têr nebûye û tu ders jî ji şikestxwarinên xwe dernexistîye.
Mixabin berpirsên kuştin û îşkence û xerabîyên di dema darbeya 12ê îlona 1980yî nehatin darizandin. Piştî ku ew nehatin darizandin; berpirsên kuştin û îşkence û xerabîyên di dema ‘faîlî meçhûlan jî nehatin darizandin. Ji ber ku duhî hesab ji kesî nehatîye pirsîn, îro jî berpirsên Dewleta Tirkîyeyê bi hevalbendî û alîkarîya rêvebirên dema‘faîlî meçhûl’an her êrîş û kuştin û neheqîyên xwe didomînin.
Lê ev sîyaseta Dewleta Tirkîyeyê dê negihêje tu encameke ku ew xeyal dikin.Doza azadîya Kurdistanê bi rê û rêbazên meşrû, sivîl, sîyasî dê bigihêje armanca xwe ya meşrû.
Ji ber vê rastîyê jî, em bi minasebeta 44emîn salvegera darbeya 12ê îlona 1980yî careke din bangî Dewleta Tirkîyeyê dikin da ku dest ji vê sîyaset û hişmendîya pûç berdin. Dest ji şerî, ji binpêkirina azadîya ramanî û rêxistinî berdin. Pirsa Kurd û Kurdistanê ne pirseke terorî ye; pirsa azadîya miletê Kurd e, herweha pirsa demokrasî û edaletê ye jî, pirseke sîyasî ye û çareserî jî her bi rêyên guftûgoyan , bi rêyên sîyasî divê bêne peyda kirin.
Di 44emîn salvegera wê de, em bi hemû kiryar û hovîtî û encamên wê ve, darbeya 12ê Îlona 1980yî careke din rûreş dikin.
12.09.2024
Buroya Ragehandinê ya Partîya Welatparêzên Kurdistanê (PWK)
_______________________________________________________
Buroya Çapemenî ya Partîya Welatparêzanê Kurdîstanî (PWK) :
Hişmendîya derbekaranê 12ê êlûla 1980î ewro zî ewam kena
12ê Îlona 1980î de artêşa Dewleta Tirkîya bi serekîya Sererkanê artêşa Tirkîya Kenan Evrenî de darbeyêka eskerî kerd.
Darbeya 12ê îlona 1980î de Vakurê Kurdistanî û Tirkîya de sehezaran kesî ameyê tepiştene û ameyê îşkence kerdiş. Se hezaran kesî mecbur mendî ke welatê xo caverdê û koç bikê. Seyan kesî ameyê kiştene û dardekerdene. Des hezaran kesî zî erzîyay hepisxaneyan.
Heme partîyê sîyasî, sendîka, dezgeyê sivîlî, heme dezgeyê mixalîf ê çapemenî ameyî qedexe kerdene.
Armancê esasî yê darbeya 12ê îlona 1980î no bi ke, înan kerd ke, vernîya hereketa azadî, dewaya azadîya Kurdistanî bigîrê, Tirkîya de têkoşînê azadî bişiknê, demokrasî, edalet û seypeybîyayîş çine bikerê.
Derbeya 12ê îlona 1980î, darbêka pîle da hereketa netewî-demokratîk ya Vakurê Kurdistanî û hereketa demokrate, azadîwaşte û çepê Tirkîya ro.
Derbeya eskerî ya12ê Îlona 1980î ra dima, Zindana Dîyarbekirî ya hûmar 5ine de îşkence, zulum, kovîtî û qetlîamî sey faşîzmê Hîtlerî bîy.
La sey heme teşebusê verênî yê Dewleta Tirkîya derbeya 12ê îlona 1980î zî nêeşka têkoşînê dewaya azadîya Kurdistanî vindarno.
Dewleta Tirkîya serranê 1990î de zî, gama ke dewaya azadîya Kurdistanî aver şîye, bi na hişmendîya derbeya 12ê îlona 1980î, vera şarê Vakurê Kurdistanî û demokrat û azadîwazanê Tirkîya şerêko qilêrin eşt dewre. 17.000 hezar kesî bi destê Dewleta Tirkîya, bi namê ‘faîlî meçhûl’ ameyî qetlkerdene. Neheqî, îşkence, zulum û bêbextî û qetlîamî demê ‘faîlî meçhûl’an de amê kerdene.
Dewlet Tirkîya ewro zî tena Vakurê Kurdistanî de ney, Vaşûr û Rojavayê Kurdistanî de zî bin a hişmendîya derbeya 12ê îlona 1980î têgêrena. Dewleta Tirkîya ewro zî bi hişmendîya dişmenetîya miletê Kurd, seba ke wa Kurdî cayêkê dinya de statûyêka sîyasî, heqêko netewî nêgîrê, Kurdan rê hêrîş kena, înan rê neheqî kena û na kerdena xo ra nêvîyarena.
Belê, hişmendîya darbeya 12ê îlone ya 1980î ewro zî dewam kena. Dewleta Tirkîya ewro zî bi hişmendîya darbeya 12ê îlone ya 1980î yena îdarekerdene.
Dewleta Tirkîya 44 serrî verî, bi derbeya 12ê îlona 1980î waşt ke, dewaya şarê ma ya azadî û xelisyayîşî çine biko; la ewro dewaya azadîya Kurdistanî her ca de dewam kena.
Dewleta Tirkîya 101 serrîyo ke nê sîyasetê xo yê şer, qetlîam, neheqî û dişmenetîya Kurdan ra mird nêbîya, bes nêkerda û dersêk zî kerdenanê xo ra nêgirewta.
Çi heyf ke mesulê kiştiş, îşkence û heme xerabîyê demê derbeya 12ê îlone nêameyê muhakemekerdiş. Ne ey amê muhakemekerdiş ne zî mesulê kiştiş, îşkence û xerabîyê demê ‘faîlî meçhûlan’ amê muhakemekerdiş. Seba ke vizêr kesêk ra hesab nêame perskerdiş, ewro zî êyê ke Dewleta Tirkîya îdare kenê, faîlanê demê ‘faîlî meçhûl’an dir hevaltî kenê, înan rê ardim kenê, şarê ma rê neheqîya xo domnenê.
La nê sîyasetê Dewleta Tirkîya do nêreso meqsedê xo ke xeyal kena. Dewaya azadîya Kurdistanî bi rayîr û raybazê meşrû, sivîl, sîyasî do bireso armancê xo ya meşrû.
Seba na raştîye zî, ma bi minasebetê serrgêra derbeya 12ê Îlone ya 44ine, reyna venga Dewleta Tirkîya dane ke, wa fek nê sîyaset û hişmendîya xo ya pûçe ra verado. Wa fek şer, binpay kerdişê azadîya fikrî û xorêxistinî ra verado. Meseleya Kurd û Kurdistanî meseleya azadî, demokrasî û edaletî ya, meseleyêka terorî nîya; Meseleyêka sîyasî ya û çareserî zî gere bi dîyalog, bi rayê sîyasî bêra peyda kerdene.
Serrgêra derbeya 12ê Îlone ya 44ine de ma heme caardiş û netîceyanê derbeya eskerî-faşist reyna lanet kenê.
12.09.2024
Buroya Çapemenî ya Partîya Welatparêzanê Kurdîstanî (PWK)
_________________________________________________________
Kürdistan Yurtseverler Partisi (PWK) Basın Bürosu:
12 Eylül darbecilerinin anlayışı bugün de devam ediyor
12 Eylül 1980’de Türk ordusu dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren liderliğinde askeri-faşist bir darbe gerçekleştirdi.
12 Eylül 1980 darbesinden sonra Kuzey Kürdistan’da ve Türkiye’de yüzbinlerce kişi gözaltına alındı, işkenceden geçirildi. On binlerce kişi yurt dışına iltica etmek zorunda kaldı. Yüzlerce kişi öldürüldü, idam edildi. On binlerce kişi hapsedildi.
Tüm siyasi partilere, sendikalara, sivil toplum örgütlerine, muhalif basın organlarına yasaklar getirildi, kapatıldılar.
Doğu ve Batı Blokları arasındaki soğuk savaşın etkisi altında gerçekleşen 12 Eylül 1980 Askeri darbesinin temel amacı Kürdistan ve Türkiye’de yükselmekte olan özgürlük, demokrasi, adalet ve eşitlik mücadelesini kırmaktı.
12 Eylül 1980 darbesi Kuzey Kürdistan’daki ulusal-demokratik harekete ve Türkiye’deki demokrat, özgürlükçü, sol harekete büyük bir darbe vurmuştur.
12 Eylül 1980 askeri-faşist darbesinden sonra Diyarbakır 5 Nolu Zindanı’nda yaşanan işkence, zulüm, vahşet ve katliamlar, Hitler faşizminin uygulamalarından aşağı kalmamıştır.
Fakat Türkiye Devleti, daha önceki siyaset ve uygulamalarıyla engelleyemediği Kürdistan özgürlük mücadelesini 12 Eylül 1980 darbesiyle de engelleyememiş, durduramamıştır.
Türkiye Devleti 1990’lı yıllarda da Kürdistan’da gelişen ulusal uyanış karşısında, 12 Eylül 1980 darbe mantığını da aşan bir anlayışla, Kuzey Kürdistan’da yurtsever insanlara ve Türkiye’deki demokrat, özgürlükçü kesimlere karşı kirli bir savaş konseptini devreye soktu. 17.000 kişi Türk Devletinin eliyle ‘faili meçhul’ adı altında katledildi. Haksızlık, işkence, zülüm ve ‘faili meçhul’ katliamlar, 12 Eylül 1980 darbe döneminde yapılanları da aratır bir düzeye ulaştı.
Türkiye Devleti bugün Kuzey Kürdistan’ın yanı sıra Güney ve Batı Kürdistan’da halkımıza karşı 12 Eylül 1980 darbe mantığı ile hareket etmektedir. Türkiye Devleti bugün de Kürt düşmanlığı temelinde, hiç bir kaide ve kuralı hesaba katmayan bir siyaset izlemektedir. Kürtlerin hiçbir yerde hiçbir siyasi statü elde etmemelerini, hiçbir milli hak ve özgürlük elde etmemelerini en temel amacı haline getiren Türkiye Devleti, saldırı, haksızlık, ölüm, işgal dayalı siyasetine devam etmektedir.
Evet, 12 Eylül 1980 darbe mantığı bugün de devam ediyor.Türkiye Devleti bugün de 12 Eylül darbecilerinin anlayışıyla ve 12 Eylül Anayasası ile yönetiliyor.
44 yıl önce 12 Eylül 1980 askeri-faşist darbesi ile halkımızın özgürlük ve kurtuluş mücadelesini boğmak, ortadan kaldırmak isteyen Türkiye Devleti, tüm uygulamalarına rağmen Kürdistan özgürlük mücadelesini engelleyememiştir. Türkiye Devleti 101 yıldır Kürtlere karşı giriştiği savaş, katliam, haksızlık ve düşmanlık siyasetine doymamış ve iflas eden bu siyasetinden de ne yazık ki hiçbir ders alamamıştır.
Ne yazık ki 12 Eylül 1980 döneminde yaşanan işkence, ölüm, yıkım ve haksızlıkların sorumluları yargılanmadı. Onlar yargılanmadığı gibi; ‘faili meçhul’ler döneminde yaşanan işkence, katliam ve haksızlıkların sorumluları da yargılanmadı. Dünkü uygulamalardan dolayı kimseden hesap sorulmadığı için; bugün Türkiye Devleti sorumluları ‘faili meçhul’ dönemin yöneticilerinin desteği ve onlarla kurulan ittifakla saldırılara, katliam ve haksızlıklara pervasızca devam etmektedirler.
Açıktır ki, Türkiye Devleti’nin izlediği bu politika, hayal ettikleri sonuca ulaşamayacaktır. Kürdistan özgürlük mücadelesi meşru, sivil, siyasal, demokratik yol ve yöntemlerle mutlaka amacına ulaşacaktır.
Bu gerçeklikten hareketle, 12 Eylül 1980 darbesinin 44. yıl dönümünde Türkiye Devleti’ni bir kez daha çözümsüzlüğü derinleştiren bu siyaset ve anlayıştan vazgeçmeye çağırıyoruz. Savaştan, düşünce ve örgütlenme özgürlüğünü yok sayan, Kürt karşıtı siyasetten vazgeçin. Kürt ve Kürdistan sorunu bir terör sorunu değildir; Kürt milletinin özgürlüğü sorunu, demokrasi ve adalet sorunudur, siyasal bir sorundur ve çözüm de diyalogla, siyasal yollarla sağlanabilir.
- Yıldönümünde 12 Eylül 1980 Askeri-faşist darbesini tüm uygulama ve sonuçlarıyla bir kez daha lanetliyoruz.
12.09.2024
Kürdistan Yurtseverler Partisi (PWK) Basın Bürosu