Mardin’de BüyükboÄŸaziye Höyüğü’nde Mitanni, Hurri ve Asur döneminin izi sürülüyor.
Mardin’in Kızıltepe ilçesindeki BüyükboÄŸaziye Höyüğü’nde arkeolojik kazı çalışması yürütülüyor.
Ä°lçeye 50 kilometre uzaklıkta Rojava sınırına sıfır noktada bulunan BüyükboÄŸaziye Mahallesi’nde 30 hektarlık bir alana yayılan höyükte, Mardin Müze Müdürü Abdulgani Tarkan baÅŸkanlığında, Mardin Artuklu Ãœniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Ãœyesi Doç. Dr. Bülent Genç’in bilimsel danışmanlığında yaklaşık 3 ay önce kazı çalışması baÅŸlatıldı.
Ekipler çalışmalarını tarihi dokuya zarar vermemek için titizlikle sürdürüyor.
Yapılan yüzey araştırmaları çerçevesinde değerlendirilen keramik buluntularına göre, höyükte Halaf Dönemi, Kalkolitik Çağ, Tunç Çağı, Demir Çağı, Helenistik Dönem, Roma Dönemi, Geç Antik Çağ ve Orta Çağ tabakalarının güçlü bir şekilde temsil edildiği belirlendi.
“Bölgedeki en büyük höyüklerden biri”
Kazı BaÅŸkanı Abdulgani Tarkan, Mezopotamya’nın en büyük yerleÅŸim alanlarından biri olan BüyükboÄŸaziye Höyüğü’ndeki kazı çalışmasına 20’ye yakın Artuklu Ãœniversitesinden gönüllü öğrencinin de katıldığını aktararak, şöyle konuÅŸtu:
“Höyükte neolitik dönem kazısı yapıyoruz. Åžu an Orta ÇaÄŸ ve Demir ÇaÄŸ tabakasında kazı çalışmasını yürütüyoruz. Sınıra sıfır noktadayız. Yaklaşık 30 hektarlık bir alanla bölgedeki en büyük höyüklerden biri. Höyükte farklı tabakalanmalar var, ÅŸu an biz en üst tabakadayız. Burası, farklı dönemlerde istilalara uÄŸramış, kuÅŸatılmış büyük bir ÅŸehir. Mitanni, Hurri ve Asur dönemine tarihlenen tabakalarına ulaşılırsa çok önemli buluntulara ulaÅŸacağımızı tahmin ediyorum.”
.jpg "Foto: AA")
Mitanni, Hurri ve Asur döneminin izi sürülüyor
Kazının bilimsel danışmanı Doç. Dr. Bülent Genç, höyüğün bölgenin arkeolojik mirasını koruyan bir hafıza merkezi olduğunu söyledi.
Mezopotamya’da uygarlık tarihi için çok boyutlu deÄŸiÅŸimlerin ve kültürel süreçlerin yaÅŸandığının bilindiÄŸini anlatan Genç, höyükteki kazıların bölgenin, tarih öncesinden bugüne kadar oldukça uzun bir dönem boyunca yaÅŸadığı deÄŸiÅŸimleri katmanlarıyla birlikte ortaya koyacağına inandıklarını vurguladı.
Yaklaşık 30 hektar alandaki höyüğün, kendi çevresindeki diğer yerleşimlerle ilişkisi ve konumu itibariyle merkezi bir rol üstlendiğini anlatan Genç, şöyle devam etti:
“Tarihsel kayıtlardan Orta Tunç’tan yani 2. binin ortalarından itibaren bu coÄŸrafyayla ilgili yazılı verilere sahibiz. Åžehirler, kentler, devletlerin oluÅŸtuÄŸu bir coÄŸrafyadayız. Ve bu ÅŸehirlerin hangisi hangisine tekabül ediyor, tam olarak bilemiyoruz. Bunun için bu höyüğümüz büyük kentlerden birine aday. Özellikle ÅŸunu belirtmek gerekiyor. Milattan önce 4. binde Güney Mezopotamya’da çok büyük deÄŸiÅŸikliklerin yaÅŸandığı, kültürel devrimlerin, kentlerin, devletlerin oluÅŸturduÄŸu bir dönem ve höyüğün bu döneme yakın çok güçlü tabakaları var. Bu hafızayı kurcalayarak bu verilere ulaÅŸmaya çalışıyoruz.”
.jpg "Foto: AA")
“Henüz çok başındayız”
Fırat’tan Dicle’ye kadar kuzey Mezopotamya’nın bu hattında herhangi bir arkeolojik kazının yapılmadığını aktaran Genç, bu noktada bu boÅŸluÄŸu doldurup bilimsel verilerle ortaya koyabilecekleri bir alanda büyük bir istekle çalıştıklarını anlattı.
Çalışmaların ilerlemesiyle bölgedeki kentleşme dinamiğini ve o değişim evrelerini de anlamaya başlayacaklarını ifade eden Genç, şunları söyledi:
“Höyüğün yamaçlarında birkaç basamaklı açmada tabakalanmayı çalışıyoruz. Henüz çok başındayız. Ama üstte kerpiç duvarların olduÄŸu alanlar var, Demir Çağı’na iÅŸaret ediyor, yani 1. bini gösteriyor. Onun üzerinde de Orta ÇaÄŸ’ın 3 yapı katı var. Orta ÇaÄŸ’da 3 farklı dönemde yerleÅŸim görmüş. Dolayısıyla bu çalışma büyüdükçe o merak ettiÄŸimiz kentin, devletin verilerini ortaya çıkaracağız. 2. bini çok güçlü onu söyleyebiliriz. 2. bin derken, Asur’u, Mitanni, Hititleri düşünmek gerekiyor. Bunları yazılı kayıtlardan, tarihsel verilerden biliyoruz, ama bu tartışmaların arkeolojik karşılığını aramaya çalışıyoruz ve BüyükboÄŸaziye Höyüğü de böyle bir merkez olmaya aday.”
