Serbest Ferhan Sindi’nin Independent Türkçe’de kaleme aldığı yazısı şöyle:
‘’Kürdistan Bölgesi’nde siyasi gerginlik ve ekonomik belirsizliÄŸin yanında esnafa ve ticari döngüye büyük zararlar veren yangınlar, hükümeti ve yönetimi elinde bulunduran KDP’yi daha fazla sıkıştırmaya dönük sabotajlar olarak görülüyor.
Ä°ran DışiÅŸleri Bakanı Ali Bakıri’nin Irak ziyaret de bu olaylar baÄŸlamında deÄŸerlendirdiÄŸimizde Erbil-Tahran hattında yeni geliÅŸmelere ÅŸahit olabileceÄŸimizi söylemek mümkün.
Erbil’de özellikle yılbaşından bu yana art arda yaÅŸanan ve büyük maddi zararın yanı sıra, esnaf ile vatandaÅŸlar arasında güvenlik kaygısına da yol açan yangınlar Kürdistan Bölgesel Yönetimi (KBY) ve KDP’ye yönelik siyasi baskının parçası olarak okunuyor.
Irak’ta Federal Mahkemesinin son 2 senede aldığı kararların çoÄŸunluÄŸu YNK ile ilgili ve Erbil yönetimi baÄŸlamında alınan kararların tamamı KDP aleyhine.
KDP’nin kontrol ettiÄŸi Erbil ve Duhok’ta yaÅŸanan yangınlar ise algı savaÅŸlarının geldiÄŸi son nokta.
Süleymaniye’de Bafil Talabani liderliÄŸinde sahnelenen yeni stratejide KDP iktidardan düşürülüyor, hükümet YNK öncülüğündeki kampa kurduruluyor.
Yedek senaryo ise KDP’nin hükümeti kurması halinde topal ördek durumuna düşmesi ve YNK-Bafil’in isteklerine boyun eÄŸmesini ihtiva ediyor.
Böyle bir çerçevede şekillendirilmeye çalışılan KBY yapısında mevcut durumda yapılması gereken ise; kaos ortamı oluşturmak, halka korku yaymak, esnafı tedirgin etmek, yatırımcıyı kaçırtmak, sermayeyi ürkütmek, panik hali oluşturmak, hükümete güveni zedelemek, emniyet ve asayişin olmadığı algısını oluşturmak ve ekonomik kalkınmayı-gelişmeyi baltalamaktır.
Son bir kaç ayda meydana gelen yangınlara baktığımızda bunların tamamının şüpheli olduğunu, hedef gözetilerek yapıldığını, planlı bir amaca dönük olduğunu ve mesaj vermeye dönük olduğunu anlıyoruz.
Meseleyi daha iyi anlayabilmek için yangın hadiselerini hatırlayalım tekrar:
27 Åžubat 2024: Lenge’de büyük bir yangın
9 Mart 2024: Down Town’da yangın
1 Nisan 2024: Duhok’un Çele Pazarı’nda büyük bir yangın çıktı
7 Nisan: Lenge Pazarı’nda ikinci yangın
24 Nisan: Niştiman Pazar yangını
5 Mayıs 2024: Kayseri Çarşısı’ndaki büyük yangın
2 Haziran 2024: Duhok’taki Çele Pazarı’nda yangın çıktı
12 Haziran 2024: Erbil-Güver yolu üzerinde büyük rafineri yangını
13 Haziran 2024: Erbil merkezde yeni yapılan büyük bir sitede çoktan çıkan
14 Haziran: Erbil’in çıkışındaki Gezne nahiyesinden bir depoda çıkan büyük yangın.
Bu listede Süleymaniye hiç yok. İnşallah hiçbir zaman da olmaz.
Erbil ile Duhok’un da olmamasını arzu ederdik. Süleymaniye’nin olmaması baÅŸlı başına bize çok ÅŸey anlatıyor.
Zira oraya başka bir güç hükmediyor ve orada karışıklık, güvensizlik istenmiyor.
Ayrıca, yapanların kimliğini anlamak için burada önemli ipucları var.
Yangınlara iliÅŸkin ilginç çıkışlardan birisi ITC’nin eski baÅŸkanı Sanan Kasap AÄŸa’dan geldi.
Sanan AÄŸa, Erbil’deki yangınların, hükümete olan güvenini sarsmayı ve istikrar ile asayiÅŸi bozmayı hedefleyenlerin iÅŸi olduÄŸunu söyledi.
Erbil Valisi Umed Xoşnav ise olaylara ilişkin birkaç kişinin gözaltına alındığı bilgisi verdi ancak detaylandırmadı.
XoÅŸnav’a göre bu olaylar şüpheli ve her yönden araÅŸtırılıyor.
Erbil’in giriÅŸindeki Gezne’de çıkan yangında Türkiye’ye ihraç edilen bitüm yandı. Bu da olayı ve diÄŸer olayları daha çarpıcı hale getiriyor.
Ayrıca, Bakıri’nin Erbil’e geldiÄŸi gün ve ertesinde 3 büyük yangının çıkması\çıkarılması da dikkate deÄŸer.
Zira Bakıri ziyareti KDP ile İran ilişkilerinin düzelme yoluna girdiğinin bir göstergesi olarak değerlendirilebilir.
YaÅŸanan olayları da Ä°ran’ın son mesajları ÅŸeklinde yorumlamak abartı olmayacaktır.
Ä°ran, Irak’ın güneyi ve Süleymaniye’nin halihazırda mutlak hakimi.
HükmedemediÄŸi tek yer Erbil ve KDP’nin hakimiyet alanındaki bölgeler.
KDP’nin direncini kurmak için Tahran özellikle son 3 senede çok önemli hamleler yaptı ve bunlar etkili de oldu.
Bu hamleler KDP’yi Ä°ran’a biraz daha yaklaÅŸtırdı.
Yakınlaşma ne kadar devam eder, nereye kadar gider ve sınırları ne olur muamma.
Bilinen husus; KDP ile Tahran’ın birbirlerine karşı eskisi kadar agresif davranmayacaklarıdır.
Son aylardaki gelişmeler yakınlaşmanın somut göstergeleridir.
Bunun devam edip etmeyeceÄŸi sadece KDP ile Tahran’a deÄŸil, Washington ve Ankara’ya da baÄŸlı.
Ankara ve Washington, Erbil’in Tahran’a yakınlaÅŸmasından rahatsız ise buna göre politika geliÅŸtirmek durumunda kalacaklardır.
Çünkü mevcut politikalarıyla Erbil-Tahran yakınlaşmasını engelleme şansları yok artık.
Tahran’ın aldığı riskleri almayan Ankara-Washington hattının KDP’nin farklı taleplerde bulunmaları da saha gerçekleriyle örtüşmemektedir.
Åžunu biliyoruz ki; Irak’ta artık huzur ve istikrar Tahran’a baÄŸlı.
Ä°stikrar, siyasi düzen ve ekonomik huzur isteyenlerin Tahran’a karşı direnebilmesi için çok güçlü dış desteÄŸe ihtiyaçları var.
Bu olmadığı takdirde iç dinamiklerle Ä°ran’ın gücüne karşı koyma devri kapandı.
Birileri o treni çoktan kaçırdı…’’