Hişar Ağaoğlu (1955-26-12-1997)
Bi şehîdbîyayîşî Hîşarî; şarî Çewlîgî, yew lajî xoyo welatperwero mêrxas, merdimo delal û ercaye û ma zî yew embazî xoyo delal, fedakar û qedirşînas kerd vîn. Na deyîr de Hîşar û heme embazê kurdperwerê mêrxas û cengawerî yê şarî ma yê Çewlîgî yenî ma vîr:
“Bîngol [Çewlîg] veyşo mijduman o
Meberm dayê, meberm dayê!”
Hîşar Ağaoğlu, senî ke ez zûna, Kupar ra yo. Kupar, nizdîyê Dara Hênî (Darê Yenî) de, yew dew a.
Mi, rehmetî Hîşar, kamca û senî sinasna?
Bêguman tayî çîy nînî merdimî vîr. Beno ke merdim tayî çîyan zî xelet bîyaro xo vîr. Çike roja vîyerte ya. Eke xeletê bibo, tede qesd çin o, na xeletê mi na, ez xeletê xo pêşîn qebûl ken.
Peynîyê 1973 yan zî destpêkî 1974î bi. Ez Xarpêt ra şîbîya Çewlîg. A serr mi Hîşar Agaoglu Çewlîg de sinasna. Hîşar o wext şîn lîse. La nîno mi vîr ke şîn sinifê çendin.
Yewbînan sinasnayişî ma eleqetî sîyasî ra yenû. Ez zaf girangî şîya Çewlîg. Şîyaye-ûmayey mi de mi Çewlîg de zaf merdimî welatperwerî sinasney. Bê Hîşarî, embazî bînî, yê ke o deme de ma yewbînan sinasna, nê yî:
Cihat Elçi (19.10.1977 de Çewlîg de bi şehîd)
İdris Ekinci (17.01.1978 de Çewlîg de bi şehîd),
Siddik Bilgin (31.07.1985 de dewê xo de askeranî Tirkan şehîd kerd)
Hatip Demiralp (15.03.1993 de niweşîyê kanserî ra şi rehmet)
Ahmet Aytimur (…. de bi şehîd)
Bêguman sewbîna embazî bînî zî estî, la tîya de, ez niwazen bêdesturî embazan ê ke hema hê heyat de yî, name bikerî.
O wext nê embazan sey yew grûba (çewreyo) welatper, demokrat û çep hereket kerdîyen. Hîşar zî tede, rehmetî Cîhat, Xetîp û xeylêk embazî bînî, xo mîyan de sey yew grûba sîyasî newe ra sazkerdişî PDKT (Partîya Demokrat a Kurdîstanî Tirkîya) ameybî tîye het. Tirkî de namê na partî TKDP (Türkiye Kürdistan Demokrat Partisi) yo. PDKT, xetê Seîd Elçî ser o newe ra dest bi xebatê xo kerdibi.
Badê cûntaya eskerî ya faşîst ke 12î adarê 1971î de ameybî îqtîdar û şehîdbîyayîşî Sekreterî Pêroyî yê PDKT Seîd Elçî, PDKT, Xarpêt û Çewlîg de newe ra dest bi xebatê xo ya sîyasî ya nimitekî (îllegal) kerdibi. Mîyanî grûbê Xarpêt û Çewlîgî de kordînasyon estbi. No semed ra ma zaf şîn û amên. Derbeyî 1971î ra pey Çewlîg de verî hemin PDKT dest bi xebata sîyasî kerdibi. Goreyî şertanî ey wextî Çewlîg de zaf hol yew grûb virazîyeybî û zaf rind xebat kerdîyen. Na grûb mîyan de wendox, memûr, esnaf, dewij û şarî Çewlîgî ra xeylêk merdimî bîy. Embazî zaf delalî na grûb mîyan de estbî. La çi heyf ke înan ra xeylêk ma kerdî vîn. Embazo delal û merdimo ercaye rehmetî Hîşar Agaoglu zî înan ra yew embaz o.
O wext, ez vûna qey hamnan yan zî payîzî 1974 bi, Çewlîg de BİN-GENÇ (Bingöl Gençlik Derneği), yanî “Komelê Ciwananî Çewlîgî” awan bîbî. Hîşar awankerdoxanî komele ra yew bi. Heta bi sekreterî na komele. Serekî komele o verên embazo xebatkar û ercaye (…) bi. Cuwa pey embazo ercaye (…….) bi serekî komele. BİN-GENÇ, tarîxê Çewlîgî de yew komeley legal û demokratîka virên a ke awan bîya. BİN-GENÇ ra teber Çewlîg de TÖB-DER bîbî a. Xora senî ke mi cor de zî va, Çewlîg de, hema grûbî sîyasîyê yê bînî nivirazîyeybî, yan zî grûbanî bînan ra tek-tuk merdimî newe vicîyên werte. BİN-GENÇ, esasen na grûba îllegala ke newe ra PDKT Çewlîg de organîze kerdîyen, na grûb awan kerd. Bêguman, na grûb ra teber sewbîna merdimî welatperwerî ercayeyî zî tede bîy, la bingeyî komele na grûb rona.
Hîşar hem grûbê PDKT de hem zî sazkerdişî BİN-GENÇ de zaf aktîf bi. Hîşar û embazanî xo xetê Seîd Elçîyî ser o yew het ra mîyanî ciwanan, esnafan, wendoxan û dewijanî Çewlîgî de xebata sîyasî kerdîyen, heto bîn ra zî BİN-GENÇ de xebata demokratîk, kulturî û folklorîk kerdîyen. Qaso ke ez zûna komele de çend semînerî amey dayîş, ziwan û kulturî kurdkî ser o xeylêk kar û xebatî amey kerdiş.
Zaf merdimî amên komele şîn. Coka komele zaf lez kewt çimanî dewlet ver. Emnîyetî Çewlîgî, waştîyen komele bigero, geyrên yew behane veyno. Peynî de polîsan îşt komele ser (operasyon viraşt) û komele girewt. Wexto polîs erzeno komele ser, zere de yew kîtabo kurmanckî û yew zî vilawek (bildiri) veyneno. Ney çî kerdî sebeb û komele qefelney. Eslî xo de na yew komplo bî. Semedo ke komele û embazî bînî zerar niveynî Hîşar ney çî (vilawek û kitab) girewtî xo ser û va: “Nê çî mi nê.” Hîşarî nê çîyan ra mehkema bi, hol nîno mi vîr, ez vûna qey 7-8 aşmî ceza girot. Hepisxaneyî Elmadaxî de, yew qezayê Anqarayî ya, cezayê xo pawit. O deme Hîşarî Anqara de unîversîte de wendîyen. Wexto ez şîn Anqara, ez bi xo di girangî tewrî embazanî Anqarayî, şîya mi rehmetî hepisxane de zîyaret kerd. Hîşar, senî ke Çewlîg de amên heskerdiş û hurmet dîn, hepisxane de zî o tewir amên heskerdiş û hurmet dîn.
Xebata ke Cîhat, Îdrîs, Siddiq, Hîşar, Xetîp, Ahmet û embazanî bînan bi namê PDKT û BİN-GENÇ de kerd Çewlîg de tesîreko zaf pîl viraşt. Ney ra şehîdkerdişî nê embazan yew tesaduf nêbi. Tek tek hetî faşîstan û merdimanî dewlet ra amey tesbîtkerdiş û bi plan û program amey şehîd kerdiş.
“Pêrdayîşî raşt û çepî” (sağ-sol kavgası) newe dest pê kerdibi. Mektebî Meliman ey Çewlîgî de (Bingöl Öğretmen Okulu) çend kadroyî faşîstan qerergah viraştibî û faşîstanî Xarpêtî ra zî îstîxbarat, lojîstîk destek û ardim girewtên. Heta merdim eşkeno vaco ke hedîseyî ke Çewlîg de bîn bi plan û programî îstîxbaratî û bi ardimî faşîstanî Xarpêtî virazîyên. MHP pê ardimî îstîxbaratî dest pêkerdibi Çewlîg de xo organîze kerdîyen. Dewlet û faşîstanî sivîlan (MHP) Çewlîg sey “pîlot yew ca” (pilot bölge) tesbît kerdibi. No semed ra Çewlîg de şarî ma sey Cîhat, Îdrîs, Siddiq û Hîşarî zaf merdimî xo yê ercayeyî şehîd dey.
Cihat Elçi Hatip Demiralp Hişar Ağaoğlu
O wext xebata sîyasî îllegal, yanî xebata nimitê bî. Merdimî, zaf çîyê ke partî eleqeder kerdîyen, çîyê rêxistinî, yewbînan ra nipersên. Eger ez xelet nêbî hîrê heme embazî zî (Cîhat, Xetîp, Hîşar) Komîteyo Mehelî yê PDKT yê Çewlîgî de xebitîyên. Çike, o wext ez grûbê Xarpêtî de bîya. Wexto ez çend girangî şîya Çewlîg, Cîhat, Xetîp, Hîşar û çendna embazî bînî amên, ma yewbînan dîn. Nê her di şehîd bîy û Xetîp zî niweşî ra şi rehmet. (15.03.1993) Nê hîrê heme embazan zaf yewbînan ra heskerdîyen, tim pîya bî. Merdim raştey vacû, embazan pîyorin zaf yewbînan ra hes kerdîyen, çike o wext ciger ra embazey bî, bîr û bawerî, qedr û qîmet û bext bi. La nê embazan û çendna hebî embazanî bînan yewbînan ra hîna zaf hes kerdîyen.
Werre bîyero embazey ey wextî!
O wext sîyaset de îdeolojî, hedef, armanc û prensîbî zaf muhîm bî. Merdiman sîyaset de ney bingeyî ser o hereket kerdîyen. Prensîbî verî embazey amên. Wexto PDKT mîyan de îdeolojî û polîtîka de dibendey virazîyey, Hîşarî, heto çep û radîkal de ca girot. Nê embazano ke birarey ra wet yewbînan ra hes kerdîyen sîyaseten pîye ra kewtî dûrî.
Senî ke yeno zanayîş KDPT de 1973 ra heta 1977 di xetî estibî: Xeta virên û xeta newê. Xeta newê, yew xeta çep û radîkal bî. Nê kesanê ke xeta newê tepîştibî, program û desturê partî (PDKT) krîtîk (rexne) kerdîyen, îdeolojî û hedefan de fikro newe ardîyen. Cîhat Elçî, Îdris Ekîncî, Hîşar Agaoglu, Ahmet Aytîmûr û embazanê înan ke zafêr na grûb teşkîl kerdîyen, xeta newê tepîşt. Kongreyî PDKT yê 1977î de xeta virên û xeta newê pîye nikerd, zafey kewt xeta newê dest, kongre ra pey partî bî di şiqî. Çewlîg de Hîşarî û ekserîyetî embazanî ey xeta çep de cayî xo girot. Na xet cuwa pey bi nameyî PDKT/KUK û badê cû zî sey KUK dewam kerd. Hîşarî xebata xo ya sîyasî KUK (Kürdistan Ulusal Kurtuluşçuları), yanî RNK (Rizgarkerdoxî Neteweyîyê Kurdîstanî) mîyan de ramit.
Hîşarî 1976 de UTRM-Unîversîteyî Teknîkî ey Rojhilatî Mîyanênî-Beşê Îlmanî Îdarî û Malî (ODTU-İdari ve Mali Bilimler Bölümü) qezenc kerd. Hîşar, Anqara de zî mîyanî RNK (KUK) de aktîf xebitîyên. Yew deme Komîteyo Mehelî yê RNK/KUK yê Anqarayî de ca girot.
Ez 1981 de welat ra kewtû teber. 1981 ra pey dîrek eleqeyî min û rehmetî Hîşarî nimend. La mi embazan ra tim persî Hîşarî kerdîyen. Ez bawer kena cuyî (heyatî) Hîşarî yê serranî peyanan ser o embazî Çewlîgijî eşkenî hîna hol malûmat bidî.
Şehîdbîyayîşî Hîşarî mi rojname de vend. Dinya mi çiman ver de bî tarî, ez zaf pê qehrîya, bîya xemgîn, ez ruenîşta mi zerrê xo de na deyîr va:
“Bîngol [Çewlîg] veyşo mijduman o
Meberm dayê, meber dayê!”
(Bîngol şewitî mijduman e)
Megrî dayê, megrî dayê!)
Heta ez welat ra vicîya zî embazey maya sîyasî û şexsî dewam kerdîyen. Hîşar, hem embazey xoya sîyasî hem zî embazey xoya şexsî de ender yew merdim bi. Qedirşînas, qîymetzanayox, mutewazî û hurmetkar yew însan bi. Coka mîyanî embazanî xo û mîyanî şarî de ey zî hertim qedir, qîymet û hurmet dîn. Bîyo sey yew edetî: Merdim mereno, hema wesfî ey merdimî yê holî vacîyenî. La Hîşar teberî ney de yo. Hîşar wexto weş bi zî zaf merdiman wesfî ey dên, o zaf amên heskerdiş. Ey na heq kerdibî. O, raşta fedakar, durust, zerîveyşaye û bextewar yew embaz bi. Keye ra hetî maddî ra halî ey hol bi, la merdimî qet tede nivetîyen, xo çerey çewî ra cor nigirotîyen. Samîmî bi, bawerîyê xo ardîyen însanan. Belkî zî şehîdbîyayîşî ey de parê ney zî esta.
