Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK), ABD Başkanı Joe Biden’ın açıkladığı ve ilk aşamada Gazze’de derhal ateşkes öngören 3 aşamalı teklife destek karar tasarısı kabul edildi. Rusya kararı veto etmedi çekimser oy kullandı.
BMGK’de yapılan oylamada, ABD’nin sunduğu karar tasarısına 15 üyeden 14’ü “evet” derken Rusya “çekimser” oy kullandı.
Kararda, Mısır, ABD ve Katar tarafından yürütülen diplomatik çabalara dikkat çekilirken Biden’ın 31 Mayıs’ta sunduğu 3 aşamalı teklif memnuniyetle karşılandı.
İsrail’in, Biden’ın teklifini kabul ettiği belirtilen kararda, Hamas’a da teklifi kabul etme ve uygulama çağrısı yapıldı.
İlk aşama
Kararda, ilk aşamada hemen ateşkes, kadın, yaşlı ve yaralı esirlerin serbest bırakılması, Filistinli esirlerin takas edilmesi, İsrail güçlerinin Gazze’de nüfus bulunan yerlerden çekilmesi, insanî yardımın artması, temel hizmetlerin yeniden inşası, Filistinli sivillerin Gazze’nin kuzeyi dahil tüm şerit genelinde evlerine dönmesi ve uluslararası toplumun gerekli konut katkısı yapmasının sağlanacağı aktarıldı.
İkinci aşama
Tarafların anlaşmasının ardından ikinci aşamada, krizin nihaî olarak sonlandırılması için geri kalan esirlerin tümünün serbest bırakılması talep edilen kararda, İsrail’in tüm Gazze’den çekilmesi istendi.
Üçüncü aşama
Kararda, üçüncü aşamada, Gazze için birkaç yıla yayılan yeniden inşa planının başlatılacağı belirtilirken, ölen esirlerin de cenazelerinin teslim edilmesi öngörüldü.
İlk aşama için müzakerelerin 6 haftadan fazla sürmesi halinde ateşkesin müzakereler bitene kadar devam edeceği kaydedilen kararda, tarafların anlaşma hükümlerine uymasının önemi vurgulanarak, BMGK ve BM üyelerinden destek istendi.
Kararda, iki devletli çözüme destek verilirken, Gazze Şeridi ve Batı Şeria’nın Filistin Yönetimi altında birleşmesinin önemine işaret edildi.
“Tampon bölge”ye karşı çıkan ifade çıkarıldı
ABD’nin müzakerelere açtığı ilk karar tasarısında, İsrail güçlerinin, Gazze’de nüfus bulunan yerlerden çekilmesi desteklenirken, Gazze’de “tampon bölge” oluşturulmasına karşı çıkılmıştı.
Oylamaya sunulan son metinde, “tampon bölge”ye karşı ifadenin silinmiş olması ise dikkati çekti.
Diğer taraftan karar metnine, Biden’ın teklifinin yazılı olarak eklenmemesi tepki çeken hususlar arasında yer aldı.
ABD, 7 Ekim’in ardından farklı BMGK üyelerinin sunduğu Gazze’de ateşkes talep edilen birçok karar tasarısını veto etmişti.
Biden: Gazze’de ateşkes çok yakın
Biden’ın ateşkes önerisi
ABD Başkanı Biden, 31 Mayıs’ta Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında, İsrail’in Gazze’deki ateşkes ve esirlerle ilgili yeni bir öneride bulunduğunu duyurmuştu.
ABD: Gazze’de ateşkes için Hamas’tan yanıt bekliyoruz
Biden, İsrail’in 3 aşamadan oluşan yeni ateşkes önerisi sunduğunu ve ilk aşamada 6 haftalık ateşkes sürecinde İsrail’in Gazze’deki yerleşim yerlerinden çekilmeyi ve tarafların elindeki esirlerin bir bölümünün serbest bırakılmasını öngördüğünü bildirmişti.
İlk aşamada, “İsrail güçlerinin Gazze’deki yerleşim yerlerinden tam olarak geri çekileceğini” açıklayan Biden, aynı süreçte öncelikle yaşlıların ve kadınların bulunduğu esirlerin serbest bırakılmasının ve Gazze’ye insanî yardımların artmasının öngörüldüğünü ifade etmişti.
İsrail’in Gazze’den çekileceğini (ilk aşamadaki), geçici ateşkesin kalıcı olarak çatışmaların sonlandırılmasına dönüşeceğini, ikinci aşamada tarafların tüm başlıklarda anlaşmaya varması ve ateşkesin kalıcı hale gelmesi durumunda ise üçüncü aşamaya geçileceğini söylemişti.
Bu aşamada da Gazze’nin yeniden inşa sürecinin gündeme geleceğini belirtmişti.
(AEK)
