15 kişinin öldüğü yangına dair bir detay ortaya çıktı

Diyarbakır’da 15 kişinin hayatını kaybettiği bölgede 2023 yılında da yangın çıktığı ortaya çıktı. Başvuru sonrası DEDAŞ kusurlu bulunurken, yurttaşlara tazminat ödenmesine karar verildi.

Diyarbakır’da Çınar ilçesine baÄŸlı Köksalan ve YazçiçeÄŸi ile Mardin’in Mazıdağı ilçesine baÄŸlı YücebaÄŸ ve Yetkinler kırsal mahallelerinde 20 Haziran tarihinde yaÅŸanan yangında 15 kiÅŸi hayatını kaybetti. Mahalle sakinleri, yangının elektrik tellerinden kaynaklandığını belirtti. Dicle Elektrik Dağıtım A.Åž. (DEDAÅž) ise, yangının “anız yakımı” nedeniyle çıktığını iddia etti.

Yangının yaÅŸandığı bölgelerde sivil toplum örgütlerinin incelemeleri devam ederken, geçtiÄŸimiz yılın Haziran ayında da Tobînî köyüne 20 kilometre uzaklıkta bulunan Çınar’a baÄŸlı Karabudak kırsal mahallesinde de yangın çıktığı ortaya çıktı. Yangının elektrik direklerinden çıktığına dair tespitler, bilirkiÅŸi raporuyla da kayıtlara geçti. Arazi sahipleri, Sîpyag’ta çıkan yangına dair DEDAÅž hakkında ÅŸikayetçi olurken, baÅŸvuru sürecini de Amed Barosu Kent ve Çevre Hukuku Komisyonu takip etti.

Edinilen bilgilere göre Karabudak kırsal mahallesinde PiÅŸt Tawî bölgesinde 8 Haziran 2023 tarihinde yangın çıktı. Yangında 167 dönüm arazi yandı. Tarla sahipleri A.C., Ç.C., H.C., N.C. ve Åž.C., DEDAÅž hakkında ÅŸikayette bulundu. Åžikayet üzerine hazırlanan bilirkiÅŸi raporunda, DEDAÅž “asli kusurlu” bulundu. DEDAŞ’ın çıkan yangında sorumluluÄŸu yüzde 70 olarak rapora yansıdı.  

GeçtiÄŸimiz yıl yaÅŸanan yangına dair hazırlanan bilirkiÅŸi raporunda, “İletkenlerin izolatöre baÄŸlantı noktalarının soÄŸuk ve sıcaktan etkilenerek zamanla deforme olması veya gevÅŸemesi durumunda ısınmalara, aşırı ısınmada kıvılcım çıkarmaktadır” denildi. Ayrıca Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri YönetmeliÄŸi’nde yer alan “Kuvvetli akım tesisleri her türlü iÅŸletme durumunda, cana ve mala herhangi zarar vermeyecek ve tehlike oluÅŸturmayacak bir biçimde yapılmalıdır” maddesine aykırılık olduÄŸu belirtildi. Yine aynı yönetmelikteki “Kuvvetli akım elektrik aygıtları, kullanılmaları ya da iÅŸletilmeleri sırasında oluÅŸacak ark ve kıvılcımlar, insanlar ve eÅŸyalar için tehlikeli olmayacak biçimde yapılmalı ya da düzenlenmelidir” maddesine de aykırılık tespit edildi.

BilirkiÅŸi raporunun sonuç kısmında, “Yasal mevzuat uyarınca elektrik dağıtım ÅŸebekesini güvenle iÅŸletmekle yükümlü olan DÄ°CLE Elektrik Dağıtım A.Åž. elektrik verdiÄŸi hattın tekniÄŸe uygun olarak yapılmasını saÄŸlamak, iÅŸletmeye açıldıktan sonrada denetlemek ve kontrol etmekle yükümlüdür. Standart dışı ve tekniÄŸine aykırı ÅŸekilde iletkenin izolatöre baÄŸlantısı için kullanılan akar/sıkı baÄŸ telinin zamanla deformasyonuna uÄŸrayıp gevÅŸeyerek ark oluÅŸumuna sebebiyet vereceÄŸi bilindiÄŸi halde gerekli bakım ve onarım yapılmadığından Asli Kusurlu olduÄŸu, (KovuÅŸturma safahatında kusur oranı zorunluluÄŸu bulunduÄŸundan, yüzde 70 kusur oranına tekabül edeceÄŸi deÄŸerlendirilmektedir” denildi.

Diyarbakır 10. Asliye Hukuk Mahkemesi, mahalle sakinlerini haklı bularak, tazminat ödenmesine hükmetti.

Konuya dair görüştüğümüz Amed Barosu Kent ve Çevre Hukuku Komisyonu Genel Sekreteri Ahmet Ä°nan, bu yıl yangın çıkan bölgedeki sistem ile geçtiÄŸimiz yıl yangın çıkan bölgedeki DEDAÅž sisteminin aynı olduÄŸuna iÅŸaret etti. Ä°nan, “Bölge komple yıllardır DEDAŞ’a karşı mücadele veriyor. Bu olay savcılığa da intikal etmiÅŸ. Mahkeme de DEDAÅž’ı suçlu bulmuÅŸ. Yani bu DEDAÅž’ın ilk sabıkası deÄŸil. 2023 yılında DEDAÅž aynı elektrik tellerinin bulunduÄŸu bölgede 2-3 yan köyde yangın çıkıyor. Köylü kendi imkanlarınca söndürüyor. Fakat bu seferki yangında yüzlerce hayvan, onlarca insan, binlerce dönüm arazi yok oldu” dedi.

Köylerde sadece elektrik direklerinin bakımıyla meselenin çözülmeyeceÄŸini vurgulayan Ä°nan, “GeçtiÄŸimiz yıl yaÅŸanan olayda DEDAÅž bilirkiÅŸi tarafından sorumlu tutulmasına raÄŸmen bu yıl o bölgede çıkan yangında onlarca kiÅŸi yaÅŸamını yitirdi. Burada göz göre göre gelen bir facia var. Burada artık taksirle ölüme sebebiyet vermek deÄŸil olası kast söz konusudur. DEDAÅž’ın sorumluluÄŸu raporlarla, mahkeme kararlarıyla sabit olmasına raÄŸmen bir çözüm üretilmemesi bugün yaÅŸanan ölümlere neden oldu” ifadelerini kullandı.